تبیین مهمترین عوامل موثر بر رتبه افشای‌ اطلاعات شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران با رویکرد داده‌کاوی

یکی از عوامل تاثیرگذار بر سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار، افشای به موقع و قابل اتکای اطلاعات شرکت‌ها‌ست. معیارهای متعددی بر میزان شفافیت و افشای اطلاعات شرکت‌ها تاثیرگذارند، اما شناخت و درصد تاثیر این عوامل بر میزان افشا، کار پیچیده‌ای است و از محدوده‌ زمانی و هزینه سرمایه‌گذار خارج است. سازمان بورس و اوراق بهادار با توجه به معیارهای مندرج در دستورالعمل افشای اطلاعات شرکت‌ها و دقت اطلاعات ارایه‌شده، رتبه افشای اطلاعاتی شرکت‌ها را در دوره‌های سه‌ماهه به بازار اعلام می‌کند تا با این روش به سرمایه‌گذاری آگاهانه‌ کمک کرده باشد. در این پژوهش، اهم مقالاتی که عوامل موثر بر افشای اطلاعات در بورس اوراق بهادار را در سطح ملی و بین المللی بررسی کرده‌اند، مورد مطالعه قرار گرفت و نوزده عامل با توجه به شرایط حاکم بر بازار سرمایه ایران انتخاب شد. سپس با جمع‌آوری اطلاعات شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران در سال‌های مالی 85 ، 86 و 87 و استفاده از رویکرد داده‌کاوی و به‌طور اخص الگوریتم درخت ‌تصمیم، عواملی که بیشترین تکرار را در مجموعه قوانین تولیدشده به خود اختصاص داده بودند، استخراج و با مرتب‌سازی این قوانین بر اساس تعداد پیش‌شرط‌ها، درجه اطمینان و پشتیبانی هر قانون، عواملی را به عنوان شاخص‌ترین معیارهای مورد توجه سرمایه‌گذاران در میزان شفافیت اطلاعاتی شرکت‌ها ارایه شده است. شایان ذکر است قوانین حاصل به‌عنوان یک سیستم خبره تصمیم‌گیری قابل استناد است.