بررسی اثرات اهرمی و سرایت پذیری تلاطم میان نرخ ارز، شاخص صنایع دارویی و غذایی

یکی از عوامل موثر بر بازده شاخص صنعت دارو و غذا در کشورهای در حال توسعه مانند ایران که از درجه بالایی از نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی برخوردار است نرخ ارز می باشد. صنعت دارو و غذا به لحاظ ارتباط مستقیم آن با سلامت فرد یکی از صنایع استراتژیک در کشور محسوب می‌شود از این رو همواره مدیران، سیاستگذاران به آن توجه کرده‌اند. عوامل مختلفی صنایع غذا و دارو را تحت تاثیر قرار می‌دهد که یکی از مهم‌ترین آنان تلاطم‌های نرخ ارز است. هدف اصلی مطالعه حاضر به دلیل وجود اهمیت صنعت دارو و غذا در اقتصاد کشور بررسی انتقال تلاطم میان نرخ بازده دلار، شاخص صنعت دارویی و شاخص صنعت غذایی می‌باشد. در این مطالعه ابتدا از مدل میانگین  arma(1,1) جهت استخراج باقیمانده‌ها، استفاده شده است و برای بررسی اثرات اهرمی مدل gjr-garch به کارگرفته شد و در نهایت جهت بررسی تسری تلاطم میان نرخ دلار، شاخص صنعت دارویی و شاخص صنعت غذایی مدل deco-garch مورد استفاده قرار گرفت. همچنین داده‌های مورد استفاده در این پژوهش به‌صورت روزانه و از سایت بورس ویو برای بازه زمانی ششم فروردین 1399 تا سیزده آبان 1402استخراج شده است که مجموعا شامل 861 روز کاری، مشاهده می‌باشد. طبق یافته‌های پژوهش ضرایب گارچ نامتقارن gjr تمامی سری‌ها غیرصفر بوده یا به عبارت دیگر اثر اهرمی وجود داشته همچنین با توجه به یافته‌های پژوهش، اثر شوک‌های مثبت در هرسه سری بازده بیشتر از اثر شوک‌های منفی بوده است. همچنین نتایج حاصل از برآورد مدل deco-garch، بیانگر وجود اثر سرریز تلاطم بین نرخ بازده دلار، شاخص صنعت دارویی و شاخص صنعت غذایی می‌باشد.

investigating the leverage effect and the volatility spillover among exchange rate, pharmaceutical and food industry index in tehran stock market

one of the factors affecting the efficiency of the pharmaceutical and food industry index in developing countries such as iran, which has a high degree of uncertainty in macroeconomic variables, is the exchange rate (dollar). the pharmaceutical and food industry is considered one of the strategic industries in the country in terms of its direct relationship with people’s health, therefore managers and policymakers have always paid attention to it. various factors affect the food and pharmaceutical industries, one of the most important of which is exchange rate fluctuations. the main purpose of this study is to investigate the contagion of fluctuations between the return of the dollar and the return of the pharmaceutical and food industry index due to the importance of these two industries in the country’s economy. in this study, first, arma (1,1) model was used to extract the residuals.then, gjr-garch model was used to check the leverage effects, and finally, the deco-garch model was used to check the contagion of volatilities between the dollar return, pharmaceutical and food industry indices. also, the data used in this research was extracted daily from the bourseview.com website for the period of march 25, 2020, to november 4, 2023. the result of gjr coefficient, which is positive and significant for all return series leverage effects exist. alsothe results of deco-garch model estimation indicate the existence of a spillover effect between the dollar return and the pharmaceutical and food industry indices.