بررسی تاثیر حاشیه‌ای رقابت بازار محصول بر عملکرد در سطوح مختلف مدیریت سود در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

رقابت بنگاه‌ها را در دستیابی به عملکرد موثر با مشکل مواجه می‌کند و مدیران برای آنکه بتوانند خود را اثبات کنند سعی می‌کنند با مدیریت سود، عملکرد را مثبت جلوه دهند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر حاشیه‌ای (تاثیری که هم تاثیر متقابل و هم تاثیر ساده را در برگیرد) رقابت بر عملکرد در سطوح مختلف مدیریت سود می‌پردازد. در این پژوهش ‌از شاخص‌های عملکرد (نرخ بازده دارایی‌ها، نرخ بازده فروش، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام)، رقابت بازار محصول و مدیریت سود به‌عنوان متغیرهای پژوهش استفاده‌شده است. نمونه آماری پژوهش،94 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران (در شش صنعت) در بازده زمانی 1394 تا 1400 است. جهت آزمون فرضیه‌های پژوهش از رگرسیون با داده‌های ترکیبی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، رقابت تاثیر معنادار بر سه شاخص اندازه‌گیری عملکرد دارد و این تاثیر با توجه به سطوح مختلف مدیریت سود تغییر می‌کند به‌نحوی‌که با افزایش مدیریت سود، سطح رقابت تاثیر فزاینده‌تری بر عملکرد دارد و با کاهش آن این تاثیر کمتر می‌شود. نتایج نشان داد هر سه شاخص اندازه‌گیری عملکرد با رقابت (عدم تمرکز) رابطه مثبت دارند و همچنین هرچه مدیریت سود واحد تجاری افزایش یابد رقابت بالاتر عملکرد بهتری را موجب می‌شود.

investigating the marginal impact of product market competition on performance by changing at different levels of earning management in companies listed on the tehran stock exchange

the competitive environment makes it difficult for firms to achieve effective performance. to be able to prove themselves, managers try to make performance positive by earning management. based on this, the aim of the current research is to investigate the marginal effect (which includes both simple and interaction) of competition on performance at different levels of earning management. in this research, variables of performance (asset return rate, sales return rate and equity return rate), product market competition and profit management have been used as indicators research. a statistical sample of 94 companies listed on the tehran stock exchange between 2013 and 2019 was used for this research. regression with panel data was used to test research hypotheses. the findings of the research show that competition has a significant effect on the three performance measurement indicators and the impact varies depending on the level of earning management. in such a way that with the increase in earning management, the level of competition has an increasing effect on performance, and with its decrease, this effect decreases. the results showed that the degree of competition has a rising impact on performance as earning management increases and a decreasing impact as earning management decreases. also, the higher the earning management of the business unit, the higher the competition, which will lead to better performance.