پایدار سازی شاخه نگارهای مالی به عنوان روشی برای اندازه گیری تغییرات سیستمیک ( مطالعه ای در شاخص های بورس اوراق بهادار تهران)

تغییرات سیستمیک مالی، تاثیرات گوناگونی بر عناصر یک نظام مالی دارد. روش‌ها و نظریه های ریسک سیستمیک، ناظر به مدل بندی و تحلیل همین تغییرات هستند؛ از این رو اندازه‌گیری میزان ناپایداری یک سیستم مالی به‌عنوان متغیری پراهمیت در ریسک سیستمیک، هدف اصلی این پژوهش به‌شمار می‌رود. روش انتخابی برای این اندازه‌گیری به مفهوم دندروگرام‌ها (شاخه نگارها) متکی است. شاخه نگارها، اصلی‌ترین ابزار نگاره‌سازی در خوشه‌بندی‌های سلسله مراتبی هستند؛ بنابراین مقایسه‌ شاخه‌نگارها متضمن مقایسه خوشه‌بندی‌های متناظر با آن‌ها است. در این پژوهش، داده‌های روزانه‌ 26 شاخص «بورس اوراق بهادار تهران» در 241 روز از تاریخ 05/01/1396 تا 05/01/1397 به‌عنوان قلمرو پژوهش در نظر گرفته شده است. خوشه‌بندی‌های سلسله مراتبی ماهانه به روش وارد تدوین و با شاخص‌ بیکر و شاخص ضریب همبستگی همسانی‌ها با یکدیگر مقایسه شد. از مقایسه شاخه نگارهای پیش از تحلیل pca و پس از آن، میزان ناپایداری سیستم اندازه‌گیری شد. بر اساس داده‌های موجود و مطابق با نتایج، میزان درهم‌تنیدگی خوشه‌بندی‌ها قبل و بعد از pca، 43 درصد است. این نتیجه نشان می دهد که 43 درصد از سیستم در قلمرو یادشده، ناپایدار و بنابراین میزان ثبات سیستم 57 درصد بوده است.