تاثیر تنوع کسب‌وکار بر ارزش بنگاه؛ شواهدی از صنعت پتروشیمی

تاثیر تنوع کسب وکار بر عملکرد بنگاه یکی از پژوهش های مهم در مورد عوامل فاندامنتال محسوب می شود. به همین دلیل است که در کشورهای مختلف دنیا پژوهش های متعددی در این حوزه انجام شده است؛ اما معدود مطالعه های انجام شده در کشور، با مسائل و محدودیت هایی مواجه بوده اند. این پژوهش از دو جهت اصلی با پژوهش های پیشین متمایز است. اولین تمایز در نحوه طبقه بندی کسب وکارهاست که در محاسبه میزان تنوع تاثیر دارد. دومین تفاوت عمده این است که برخلاف پژوهش های گذشته، بر ارزش بازار بنگاه به عنوان شاخص عملکرد تمرکز شده است. اطلاعات شرکت های صنعت پتروشیمی بین سال های 1388 تا 1392 مبنای پژوهش قرار گرفت و از رگرسیون و تحلیل همبستگی برای بررسی تاثیرگذاری تنوع استفاده شد که در نتیجه آن، اثر منفی تنوع کسب وکار بر ارزش بنگاه که «کسر تنوع» نامیده می شود، مشاهده شده است؛ علاوه براین، دو نتیجه دیگر نیز حاصل شده است: نخست، شواهدی مبنی بر احتمال تاثیر عوامل اقتصاد کلان بر بروز کسر یا صرف تنوع وجود دارد. دوم، به دلیل وجود همبستگی میان تنوع با عوامل افزاینده ارزش بنگاه، ممکن است تحت تاثیر شرایط، تاثیر این عوامل غلبه یافته و در مجموع موجب صرف تنوع شود.