تاثیر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی رسوبات مارنی بر فرسایش و رسوبزایی آنها با استفاده از دستگاه شبیه ساز باران در منطقه لاتشور پاکدشت
|
|
|
|
|
نویسنده
|
رضایی خلیل
|
منبع
|
تحليل فضايي مخاطرات محيطي - 1395 - دوره : 3 - شماره : 3 - صفحه:21 -40
|
|
|
چکیده
|
فرسایش یکی از پدیده های مخرب و پیوسته ای است که نمی توان از آن جلوگیری کرد و فقط می توان با مطالعه خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاک، آنرا تا حدی کنترل نمود. مارنها یکی از مهمترین واحدهای رسوبی در ایران میباشند که به لحاظ ویژگیهای فیزیکی شیمیایی از رسوبزایی و فرسایشپذیری زیادی برخوردار هستند. این خاصیت مارنها سبب خسارات زیستمحیطی و عمرانی زیادی شده و از این رو مطالعه فرسایش و رسوبزایی واحدهای مارنی ضروری میباشد. یکی از نکات مهم در مورد مارن ها ماهیت دانه بندی و عناصر موجود در آنها و تاثیر این دو موضوع در میزان فرسایش می باشد. در پژوهش حاضر به بررسی ویژگیهای فیزیکی شیمیایی واحدهای مارنی و تاثیر آن بر اشکال مختلف فرسایشی در منطقه لاتشور پاکدشت پرداخته شده است. بدین منظور علاوه بر نمونهبرداری از رسوبات، آزمایش شبیهسازی باران (به کمک دستگاه شبیهساز باران) در 6 ایستگاه و در 3 تکرار آزمایش بارش در شش واحد رسوبی منطقه بر اساس اشکال مختلف فرسایشی انجام شد و همزمان، از نمونه های خاک مجاور پلات برداشت شده و در آزمایشگاه میزان رواناب و رسوب تولید شده در هر نقطه در آزمایشگاه تفکیک و اندازه گیری شد. همچنین در آزمایشگاه تحت آزمایش دانه بندی و تعیین حدود آتربرگ قرار گرفته و علاوه بر آن پارامترهای اسیدیته، هدایت الکتریکی، میزان عناصر سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سدیم، گچ، کلر، یونهای نیترات، کربنات، سولفات، کربن آلی و cec خاکها اندازهگیری گردید. در تجزیه و تحلیل دادهها از روش همبستگی پیرسون، اسپیرمن و مقایسه میانگینها در نرم افزار آماری spss استفاده شده است. بر اساس نتایج تحلیل آماری اشکال مختلف فرسایشی از نظر میزان عناصر و دانه بندی، در میزان یون سدیم، سولفات و میزان درصد سیلت، دارای اختلاف معنیدار میباشند. بصورتیکه میزان میانگین یون سدیم و سولفات از فرسایش سطحی به فرسایش خندقی در مارنهای منطقه افزایش یافته و میزان میانگین درصد رس از فرسایش سطحی به فرسایش خندقی کاهش و میزان سیلت افزایش مییابد. نهایتا چهار متغیر یون سدیم،هدایت الکتریکی یا ec ، سولفات و درصد سیلت نمونهها را میتوان عواملی تاثیرگذار در توسعه فرسایش و ایجاد اشکال مختلف فرسایشی در مارنهای منطقه دانست.
|
کلیدواژه
|
فرسایش، مارن، ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی، شبیه ساز باران، لاتشور
|
آدرس
|
دانشگاه خوارزمی, دانشکده علوم زمین, گروه زمین شناسی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
khalil.rezaei@khu.ac.ir
|
|
|
|
|