>
Fa   |   Ar   |   En
   پایش خشکسالی و ارزیابی امکان پیش‌بینی آن در حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از شاخص sepi و مدل anfis  
   
نویسنده زینالی بتول ,اصغری سراسکانرود صیاد ,صفریان زنگیر وحید
منبع تحليل فضايي مخاطرات محيطي - 1396 - دوره : 4 - شماره : 1 - صفحه:73 -96
چکیده    آنالیز و پایش خشکسالی یکی از اصول مهم در مدیریت خشکسالی و ریسک، بویژه در مناطق در معرض خطر خشکسالی است. سیستم‌های پایش در تدوین طرح‌های مقابله با خشکسالی و مدیریت آن از اهمیت زیادی برخوردار می‌باشند. با این حال، مطالعات انجام شده در رابطه با این پدیده بر اساس روش‌های مناسب بسیار کم است، بررسی ویژگی‌های خشکسالی و پیش‌بینی آن می‌تواند در کاهش خسارات حاصل از آن موثر باشد بدین منظور، در این پژوهش به بررسی خشکسالی و ارزیابی امکان پیش‌بینی آن برای ایستگاه‌های حوضه دریاچه ارومیه پرداخته شد. داده‌های مورد استفاده در این پژوهش، مقدار بارندگی به صورت ماهانه در دوره آماری 29 ساله از سال 1985 تا 2014 می‌باشد. شاخص sepi در مقیاس زمانی 6 و 12 ماهه برای بررسی ویژگی خشکسالی و مدل سیستم استنتاج عصبی - فازی تطبیقی برای پیش‌بینی خشکسالی استفاده می‌شود با توجه به یافته‌های حاصل در این پژوهش، درصد فراوانی وقوع خشکسالی در حوضه دریاچه ارومیه در ایستگاه‌های ارومیه و سقز و مراغه در مقیاس 6 ماهه بیش‌تر از مقیاس 12 ماهه است اما در ایستگاه‌های تبریز و مهاباد شرایط بر عکس می‌باشد. و روند خشکسالی در حوضه دریاچه ارومیه افزایشی است و روند دما با شدت بیش‌تری روند افزایشی دارد. بیش‌ترین درصد وقوع خشکسالی در ایستگاه ارومیه و کم‌ترین آن در مهاباد مشاهده شد. نتایج حاصل از پیش‌بینی شاخص با مدل anfis نشان داد در رابطه کد نویسی بیش‌ترین میانگین خطای آموزشی 0.51 درصد در ایستگاه تبریز در مقیاس 12 ماهه و کم‌ترین میانگین خطای آموزشی 0.36 درصد در ایستگاه مراغه در مقیاس 12 ماهه می‌باشد. در مدل‌سازی داده‌های اعتبارسنجی، میانگین خطای مدل‌سازی طبیعتاً بیش‌تر از میانگین خطای آموزشی می‌باشد.
کلیدواژه پیش‌بینی خشکسالی، شاخص sepi، مدل anfis، دریاچه ارومیه، مقیاس 6 و12 ماهه
آدرس دانشگاه محقق اردبیلی, دانشکده علوم انسانی, +گروه جغرافیای طبیعی, ایران, دانشگاه محقق اردبیلی, دانشکده علوم انسانی, +گروه جغرافیای طبیعی, ایران, دانشگاه محقق اردبیلی, دانشکده علوم انسانی, +گروه جغرافیای طبیعی, ایران
 
   Monitoring and Forecast of Drought in Urmia Lake Basin by SEPI Index and ANFIS Model  
   
Authors zynali batol ,asghari saraskanroud sayyad ,saffarian zangir vahid
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved