پهنه‌بندی خطر سیلاب در محدوده شهر ایلام با استفاده از روش Ahp و Gis

گسترش شهرنشینی و تغییر شرایط هیدرولوژیک طبیعی آبراهه ها احتمال وقوع سیلاب را افزایش می دهد. تحقیق حاضر جهت پهنه بندی خطر سیلاب در محدوده شهر ایلام و تعیین محدوده های بحرانی بافت شهری در برابر سیلاب با استفاده از روش ahp و gis صورت گرفته است. برای این منظور پارامترهای شماره منحنی، ارتفاع، فاصله از آبراهه، زمین شناسی، کاربری اراضی، جمعیت، شیب، خاکشناسی، تراکم ساختمان، بافت فرسوده و تجمع جریان به عنوان پارامترهای تاثیرگذار در خطر سیلاب شهر ایلام انتخاب و وزن دهی این پارامترها در محیط نرم افزار expert choice انجام شد. سپس نتایج حاصل از این نرم افزار به محیط نرم افزار gis منتقل و نقشه پهنه بندی خطر سیلاب در محدوده موردنظر تهیه گردید. نقشه پهنه بندی خطر سیلاب نشان می دهد که مناطق با خیلی خطر کم 0.8 درصد، مناطق با خطر کم 8.5 درصد، مناطق با خطر متوسط 49.6 درصد، مناطق با خطر زیاد 32.54 درصد و مناطق با خطر خیلی زیاد 8.56 درصد از مساحت حوزه آبخیز شهر ایلام را تشکیل می دهند. همچنین ناحیه مرکزی شهر بیشترین خطر و احتمال وقوع سیلاب را دارد که علت این امر تراکم زیاد جمعیت و مناطق مسکونی در این ناحیه و نزدیکی آن به مسیل و تراکم بافت فرسوده و قدیمی آن می باشد. ضمناً موثرترین عوامل در بروز خطر سیلاب در منطقه مورد مطالعه به ترتیب شامل فاصله از مسیل، ضریب cn ، ارتفاع و کاربری اراضی می باشد که راهکارهای مدیریتی را باید با توجه به این عوامل در نظر گرفت.

Flood hazard zoning in the Ilam city using AHP and GIS

Developing urbanization and changing hydrological conditions of natural streams increases the flooding risk. This study tries to do flood hazard zoning in the Ilam city and determine the critical area of the urban regions against flooding by using AHP method and GIS environment. For this purpose, the parameters of the curve number, height, distance from the river, geology, land use, population, slope, soil, building density, worn texture buildings and accumulated flow as effective parameters in flooding hazard in Ilam city selected and of these parameters weighted by using Expert Choice software. The result of the Expert Choice software is transferred to the environment of GIS software and flood hazard map of study area prepared. Results of the study and flood hazard map show that areas with very lowrisk, low risk, intermediaterisk, highrisk and very highrisk form the 0.8%, 8.5%, 49.6%, 32.54% and 8.56% of the of Ilam city area, respectively. Also, the central area of the city has the highest risk and the probability of occurrence of the flood due to the high density of population and residential areas in this area and its proximity to the seasonal rivers and old part of the city. Therefore, by examining the results of Expert Choice software, it is possible to identify the most effective factors in the occurrence of flood risk and prioritize them to address management solutions to eliminate or mitigate the effects of these factors.