بررسی اثر معیار خاک شناسی بر پتانسیل بیابانزایی مخروط افکنه ها با کاربرد آزمون های ناپارامتریک (مطالعه موردی: بخش جنوبی حوزه‌ی آبخیز رودخانه‌ ی شور)

بررسی روند بیابانزایی مستلزم درک پدیده هایی است که هم به طور منفرد و هم در کنش و واکنش بایکدیگر در یک ناحیه تغییراتی را به وجود آورده اند که این تغییرات منجر به بیابانزایی و تخریب اراضی شده است. به منظور بررسی اثر معیار خاک شناسی بر پتانسیل بیابانزایی مخروط افکنه ها در بخش جنوبی حوزه آبخیز رودخانه شور، نخست اقدام به تهیه ی نقشه ی طبقات شیب، کاربری اراضی و زمین شناسی کاربردی با هدف ایجاد واحدهای همگن و تعیین خصوصیات خاک شد، به طوری که از طریق روی هم قرار دادن و تقاطع این نقشه ها با لایه شبکه ای ایجاد شده به وسیله برنامه جانبی et geowizards در نرم افزار arcgis 10.3، نقشه ی واحدهای کاری حاصل شد. در این تحقیق سه شاخص حساسیت پذیری نسبت به فرسایش، شوری و نفوذپذیری خاک در نظر گرفته شد که در نهایت هر یک به صورت نقشه ای طبقه بندی شده مبتنی بر عبارت های زبانی در طیف هفت گانه، ارایه گردیدند. در این تحقیق از روش آزمون های ناپارامتریک فریدمن و رتبه های دبلیو کندال به منظور تعیین پتانسیل و اولویت بندی گزینه ها استفاده شد، به طوریکه پس از تعریف اعداد قطعی مربوط به عبارات زبانی در طیف هفت گانه، اقدام به محاسبه مقادیر میانگین رتبه گزینه ها گردید. در این تحقیق دامنه تغییرات مقادیر میانگین رتبه ها حاصل از آزمون های فریدمن و رتبه های دبلیو کندال از 7.00 تا 17.33 متغیر است. نتایج تحقیق مبتنی بر آزمون های ناپارامتریک نشان داد که 74.18 درصد (4245.77 هکتار) از منطقه دارای پتانسیل بیابانزایی متوسط و 25.82 درصد (1477.67 هکتار) دارای پتانسیل بیابانزایی خیلی زیاد است. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که جوانترین و قدیمی ترین مخروط افکنه های منطقه به ترتیب دارای پتانسیل بیابانزایی خیلی زیاد (798.75 هکتار) و کم (152.23 هکتار) می باشند.

Investigation of Pedological criterion Affecting on Desertification in Alluvial Fans Using Nonparametric Tests, Case Study: South of Rude-Shoor Watershed Area

Investigation of desertification trend needs an understanding phenomena creating changes singly or action and reaction together in the manner that these changes end up in land degradation and desertification. In the investigation of pedological criterion affecting on land degradation in alluvial fans, first, maps of slope classes, land use and geology were created, then a map of units was founded by overlaying and crossing these maps and grid layer created by extension of ET GeoWizards in ArcGIS 10.3 software. In this research three indices of erodibility, salinity and permeability of soil were considered, finally according to the seven level scales, each of them was shown as the classified map. In this research, nonparametric methods of Friedman and Kendalls' W rank tests were used to prioritize the options, in the manner that after defining crisp numbers in seven level scales, the rank means were calculated. The rank means obtained from Friedman and Kendalls' W rank tests alter from 7/00 to 17/33. Obtained results from the nonparametric methods showed that 74/18 % (4245/77 ha) and 25/82 % (1477/67 ha) of the area were classified into two classes of medium and very heigh desertification potential, respectively. The results also showed that the youngest and old gravel fans of the area have desertification potential of very high (798/75 ha) and low (152/23 ha), respectively.