تحلیل پیوند فضایی عوامل محیطی و پایگاه اجتماعی ساکنان در شهر تهران از دیدگاه عدالت محیط‌زیستی

توزیع نابرابر امکانات محیط‌زیستی و تفاوت در قرار گرفتن در معرض مخاطرات و آسیب‌های نشات‌گرفته از محیط‌زیست، مفهوم عدالت محیط‌زیستی را به ادبیات توسعه وارد نموده است.  هدف این تحقیق پی بردن به میزان همبستگی در توزیع فضایی طبقات اجتماعی-اقتصادی و توزیع امکانات و عناصر آسیب‌رسان محیطی در گستره 615 کیلومترمربعی شهر تهران است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر اطلاعات و آمارهای دریافت شده از منابع و مراجع آماری مرتبط است. مولفه‌های متغیر مستقل مشتمل بر پوشش سبز زمین، تعداد روزهای پاک و بهداشت محیط هستند. 62866 نقطه تصادفی با فاصله اقلیدسی برابر، مبنای تهیه داده و تشکیل لایه‌های اطلاعاتی از هر کدام از شاخص‌ها در سیستم اطلاعات جغرافیایی قرارگرفته است. برای این لایه‌ها از توابع spatial analyst (interpolation-idw)،spatial join ، fuzzy overlay در arcgis استفاده‌شده است. یافته‌ها نشان دادند که همبستگی میان توزیع طبقات اجتماعی و توزیع تعداد روزهای با هوای پاک، مستقیم بوده و با نسبت پوشش سبز و بهداشت محیط رابطه معکوس دارد. در مجموع رابطه معکوسی میان توزیع فضایی طبقات اقتصادی با عوامل محیطی در شهر تهران برقرار است. به لحاظ فضایی در غرب شهر پهنه‌های با بالاترین رقم همبستگی در کنار پهنه‌های با کمترین همبستگی قرارگرفته‌اند. نتیجه اینکه در گذر زمان انطباق فضایی طبقات اقتصادی با مزیت‌های محیطی تعدیل‌شده است.

analyzing spatial linking of environmental factors and the ssocial status of tehran’s residents viewed from environmental justice

this research aimed to investigate the relationship between the spatial distribution of socio-economic classes and environmental benefits and burdens in tehran. the components of the independent variable include green space coverage, the number of clean days, and the environment’s health. with equal euclidean distance, 62866 random points are the basis for preparing data and creating information layers for each gis index. spatial analysis (interpolation-idw), spatial join, and fuzzy overlay functions in arcgis are employed to analyze the data. findings show that the correlation between the distribution of social classes and the distribution of the number of days with clean air is direct, and it has an inverse relationship with green space coverage and environmental health. in general, there is an inverse relationship between the spatial distribution of economic classes and environmental factors in tehran. spatially, in the west of the city, the areas with the highest correlation are located next to the areas with the lowest correlation. over time, the spatial relation between economic classes distribution and environmental benefits and burdens has been moderated.