تبیین مدل نظری ارتباط بین جدایی گزینی فضایی-اجتماعی و شکل ‌گیری اجتماعات دروازه‌دار در شهرهای ایران

با توجه به‌ضرورت بررسی ارتباط شکل‌گیری اجتماعات محصور و یا دروازه‌دار و جدایی گزینی فضایی-اجتماعی در شهرهای ایران این موضوع تاکنون به‌خوبی مطالعه نشده است. به همین منظور این پژوهش با هدف بررسی ارتباط این دو موضوع و شاخص‌های موثر بر شکل‌گیری آن‌ها در شهرهای کشور انجام‌شده است. در این پژوهش از تلفیق مرور سیستماتیک، تحلیل محتوا و تحلیل ساختاری استفاده‌شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، شاخص‌های اجتماعی پرتکرارترین شاخص‌ها در مطالعات پیشین و پس‌ازآن شاخص‌های اقتصادی، شاخص‌های مرتبط با مسکن و شاخص‌های کالبدی به ترتیب دارای بیشترین تکرار هستند. همچنین شاخص‌های اشتغال، درامد و تحصیلات به‌عنوان متغیرهای تاثیرگذار، اصلی‌ترین شاخص‌های موثر بر جدایی گزینی فضایی-اجتماعی و به‌تبع آن شکل‌گیری اجتماعات دروازه‌دار در بیشتر شهرهای ایران هستند. این عوامل به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر جدایی گزینی فضایی-اجتماعی و به‌تبع آن بر شکل‌گیری اجتماعات دروازه‌دار از طریق ارتقا فاصله اجتماعی موثر هستند. همچنین نابرابری در محیط‌های شهری نیز از طریق تاثیر بر جدایی گزینی فضایی-اجتماعی بر شکل‌گیری اجتماعات دروازه‌دار تاثیر داشته و اجتماعات دروازه‌دار نیز از طریق ایجاد نابرابری در محیط‌های شهری و ارتقا فاصله فیزیکی و فاصله اجتماعی موجب تشدید جدایی گزینی فضایی-اجتماعی در شهرها می‌شوند. درنتیجه به نظر می‌رسد فاصله اجتماعی و نابرابری در محیط شهر میانجی رابطه اجتماعات دروازه‌دار با جدایی گزینی فضایی-اجتماعی در شهرهای ایران می‌باشند.

explaining the theoretical model of the relationship between social-spatial segregation and the formation of gated communities in iranian cities

due to the necessity of investigating the relationship between the formation of enclosed or gated communities and spatial-social separation in iranian cities, this topic has not been well studied so far. for this purpose, this research was conducted with the aim of investigating the relationship between these two issues and the indicators affecting their formation in the cities of the country. in this research, systematic review, content analysis, and structural analysis were used. the findings of the research show that social indicators are the most frequent indicators in previous studies, followed by economic indicators, indicators related to housing, and physical indicators, respectively. also, the indicators of employment, income, and education are the influencing variables that affect social-spatial segregation and, consequently, the formation of gated communities in iranian cities. these factors are directly and indirectly effective in social-spatial segregation and, consequently, in the formation of gated communities through the promotion of social distance. also, inequality in urban environments has an effect on the formation of gated communities through the impact of social-spatial segregation, and gated communities intensify social-spatial segregation by creating inequality in urban environments and promoting physical distance and social distance. as a result, it seems that social distance and inequality in the city environment mediate the relationship between gated communities and social-spatial segregation in iranian cities.