تحلیل فضایی تاب آوری در برابر مخاطرات طبیعی با تاکید بر سیل مطالعه موردی: نواحی منطقه یک شهر تهران

خطر سیل یک مفهوم چندبعدی مربوط به عدم اطمینان و پیچیدگی است. در مناطق شهری ارزیابی خطر سیل هنوز چالش‌برانگیز است زیرا تجزیه‌وتحلیل خطر سیل معمولاً در ترکیب اثرات اجتماعی و اقتصادی مشترکاً انجام نمی‌شود، اما منحصراً در ارزیابی خسارت‌های اقتصادی از نظر مالی قابل‌اندازه‌گیری است. مدیریت سیلاب متضمن کاهش اثرات و خطرات است، اما حذف اثرات و خطرات تقریباً ناممکن است. دلیل این امر، محدودیت‌های مالی و دانش محدود و اندک ما انسان‌ها است. یکی از راهکارهای کاهش اثرات در برابر مخاطرات، تاب آوری است. بر همین اساس هدف اصلی این پژوهش شناسایی پراکنش فضایی وضعیت تاب آوری در نواحی منطقه یک شهر تهران است. لذا برای دستیابی به هدف از روش فازی در نرم‌افزار gis استفاده شد. نتایج شاخص نهایی تاب آوری نشان می‌دهد که ناحیه یک بالاخص جنوب و مرکز آن دارای بهترین شرایط بودند. نواحی 4 و 5 نیز در مجاورت آن دارای شرایط مناسبی بودند، اما در مقایسه با ناحیه یک‌میزان کمتری از مساحت آن‌ها در دسته با شرایط مناسب قرار می‌گرفت. به‌طورکلی این سه ناحیه (1، 4 و 5) یک‌قطب به‌هم‌پیوسته را تشکیل داده بودند. بعد از ناحیه 1، ناحیه 6 دارای بهترین وضعیت بود. حوزه نفوذ این ناحیه برخلاف ناحیه 1 یک محدوده به‌هم‌پیوسته را در سایر نواحی تشکیل نداده و صرفاً محدوده ناحیه 6 را شامل می‌شود. همچنین به‌طورکلی نواحی غربی (2، 3، 7 و 8) تا حدی دارای وضعیت نامناسب‌تری نسبت به نواحی شرقی بودند.

spatial analysis of resilience against natural hazards with an emphasis on floods the case study of districts of district one of tehran city

flood risk is a multidimensional concept related to uncertainty and complexity. in urban areas, flood risk assessment is still challenging because flood risk analysis is usually not conducted in the combination of social and economic impacts, but exclusively in assessing economic damages that can be measured financially. flood management involves reducing the effects and risks, but eliminating the effects and risks is almost impossible. the reason for this is our financial limitations and limited knowledge of us humans. one of the ways to reduce the effects of risks is resilience. based on this, the main goal of this research is to identify the spatial distribution of the state of strength in the districts of the first district of tehran. therefore, to achieve the goal, the fuzzy method was used in gis software. the results of the final index of resilience show that the first region, especially the south and the centre, had the best conditions. areas 4 and 5 also had suitable conditions in their vicinity, but in comparison with the area, their area was less than one level in the category with suitable conditions. in general, these three regions (1, 4 and 5) formed a continuous pole. after district 1, district 6 had the best situation. unlike area 1, the influence area of this area does not form a continuous area in other areas and only includes the area of area 6. also, in general, the western areas (2, 3, 7 and 8) were somewhat worse than the eastern areas.