بررسی تاثیر احداث ایستگاه مترو بر کارکردهای اجتماعی و ترافیکی خیابان در شهر تهران (مطالعۀ تطبیقی: ایستگاه‌های متروی شادمان و قلهک)

در میان انواع مختلف حمل‌ونقل عمومی شهری، مترو یکی از سریع‌ترین و پاک‌ترین شبکه‌های حمل‌ونقلی است. اگرچه در این نوع سیستم از مسیری مجزا از خیابان برای جابه‌جایی استفاده شده است، مجزابودن مسیر تردد نباید به غفلت از تاثیرات احداث آن بر معابر و محلات اطراف منجر شود؛ از همین رو پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر احداث ایستگاه مترو بر کارکرد اجتماعی و ترافیکی خیابان انجام شده است. شاخص‌های کارکرد اجتماعی و ترافیکی خیابان در این مقاله با رویکردی جدید و بر اساس تلفیقی از پیشینه‌های یافت شده استخراج شده است. روش پژوهش از نوع کمی بوده و گردآوری داده‌ها با پیمایش مبتنی بر پرسشنامه پس از تایید روایی و پایایی صورت گرفته است. در این راستا 500 پرسشنامه میان ساکنان محدودۀ ایستگاه‌های متروی شادمان و قلهک توزیع شد. این ساکنان در شعاع 500 متری ایستگاه‌ها سکونت داشتند و پیش از زمان بهره‌برداری از ایستگاه مترو تا زمان انجام پژوهش در محدودۀ مورد نظر ساکن بودند. به‌منظور تحلیل داده‌ها، از آزمون‌های میانگین یک جامعه، میانگین دوجامعه و فریدمن با بهره‌گیری از نرم‌افزار spss استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد احداث ایستگاه مترو سبب تقویت کارکردهای ترافیکی و اجتماعی خیابان شده، اما تقویت کارکرد ترافیکی بیش از تقویت کارکرد اجتماعی خیابان بوده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد احداث ایستگاه متروی شادمان تاثیر بیشتری بر تقویت کارکرد اجتماعی خیابان آزادی در مقایسه با تقویت کارکرد اجتماعی خیابان شریعتی با احداث ایستگاه متروی قلهک داشته است. مقایسۀ تاثیر احداث ایستگاه‌های متروی شادمان و قلهک بر تغییر کارکرد ترافیکی خیابان نیز نشان می‌دهد ضمن افزایش کارکرد ترافیکی خیابان‌های آزادی و شریعتی، تفاوت معناداری در تقویت کارکرد ترافیکی خیابان‌های مورد مطالعه یافت نشد.

The impact of the construction of the metro station on the social and traffic functions of the street in Tehran city (Comparative study between Shademan and Gholhak metro stations)

the metro system is one of the fastest and cleanest transportation networks that most cities need it. This transportation system, not only provides speed and convenient access, but also uses a distinct route from the streets for movement. But the distinction of the route should not lead to neglect the effects of the construction of this transport system on the surrounding streets and neighborhoods. Therefore, this research has been carried out with the aim of investigating the effects of the construction of metro station on the social and traffic functions of the street. indicators of social and traffic functions has been extracted based on a new approach and combination of backgrounds and the initiative of the authors.The present study has a quantitative approach and data collection was done through a questionnairebased survey after confirmation of validity and reliability. In this regard 500 questionnaires were distributed among Residents nearby the Shademan and Gholhak metro stations . To analyze the collected data, onesample T test ,twosample T test and Friedman test has also been used. The results showed the construction of the metro station has strengthened the traffic and social functions of the street, but the strengthening of the traffic function has been more than the strengthening of the social function of street. The results also show that the construction of Shademan metro station has had a greater impact on strengthening the social function of Azadi Street than strengthening the social function of Shariati Street with the construction of Gholhak metro station.