بررسی سرمایۀ اجتماعی در بافت‌های شهری ارگانیک و برنامه‌ریزی‌شده (مطالعه لار قدیم و لار جدید)

هدف این مقاله، تحلیل تطبیقی سرمایۀ اجتماعی در دو گونه بافت شهری ارگانیک و برنامه‌ریزی‌شده است. برای این منظور شهر لار در قالب دو محدودۀ لار قدیم و لار جدید به‌عنوان محدودۀ پژوهش انتخاب شد. این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته انجام شد. جامعۀ آماری شهروندان بالای 15 سال و نمونۀ آماری 380 نفر است. سرمایۀ اجتماعی در شهر از طریق مولفه‌های روابط اجتماعی، شبکۀ اجتماعی، اعتماد بین‌فردی، اعتماد نهادی، مشارکت اجتماعی و هنجارهای مشترک اجتماعی سنجیده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، در هر دو محدودۀ لار قدیم و لار جدید تراکم جمعیت و اختلاط کاربری اراضی تقریباً مشابه و در هر دو در حد متوسط است و سرانۀ کاربری‌های خدماتی و عمومی در لار جدید بیشتر از لار قدیم است. براساس نتایج، وضعیت سرمایۀ اجتماعی شهروندان شهر لار (هر دو محدوده) 3/59 است و در میان مولفه‌های سازندۀ سرمایة اجتماعی، به‌استثنای هنجارهای اجتماعی، در سایر مولفه‌ها، میانگین امتیاز بالای میانگین است. تحلیل مقایسه‌ای سرمایۀ اجتماعی در لار قدیم و جدید نشان می‌دهد که تفاوت معناداری میان آن‌ها وجود دارد. تحلیل مولفه‌های سازندۀ سرمایۀ اجتماعی نیز نشان می‌دهد، در هر شش مولفۀ مورد مطالعه، نه‌تنها تفاوت معناداری میان دو محدودۀ لار قدیم و جدید وجود دارد، بلکه در بیشتر آن‌ها (جز هنجارهای اجتماعی) وضعیت امتیازها در لار قدیم بیشتر از لار جدید است. در هر دو محدوده، رابطۀ معکوسی میان سرمایۀ اجتماعی و دسترسی به خدمات عمومی وجود دارد و با کاهش فاصلۀ شهروندان با این خدمات، سرمایۀ اجتماعی شهروندان افزایش یافته است. در هر دو محدوده رابطۀ مستقیم و معناداری میان سابقۀ سکونت در شهر و سرمایۀ اجتماعی وجود دارد. سابقۀ سکونت در محل و تعلق به مکان از جمله متغیرهای مهمی بوده است که بر سرمایۀ اجتماعی در هر دو محدوده تاثیرگذار بوده‌اند. تاثیر کاربری مذهبی نیز که از طریق میزان تعاملات مردم با مساجد سنجیده شد، نشان داد که در هر دو محدوده، به‌جز مولفۀ هنجارهای اجتماعی، در سایر مولفه‌ها هم‌بستگی مستقیم و معناداری میان دو متغیر وجود دارد.

Investigation of social capital in organic and planned urban texture(Study of old lar and new lar)

the purpose of this paper is comparative analysis of social capital in the organic and planned urban textures. This research has been done by survey method and using a questionnaire. The statistical population of the study is citizens over 15 years old living in the old and new textures of Lar city and the statistical sample is 380 people (180 samples in the old Lar and 200 samples in the new Lar). According to the results, the social capital of the citizens of Lar city (both areas) is equal to 3.59 and among the components of social capital, with the exception of social norms, in other components, the average score is above average. Comparative analysis of social capital in old and new Lar showed that there is a significant difference between them. The analysis of the components of social capital also shows that in all 6 components studied, not only there is a significant difference between the old and new Lar, but in most of them (except social norms) the status of scores in The Old Lar are higher than the new Lar. In both areas, there is an inverse relationship between social capital and access to public services, and as the distance of citizens to these services decreases, the social capital of citizens has increased. In both areas, there is a direct and significant relationship between the Duration of residence in the city and social capital