بررسی تغییرات مکانی-زمانی کاربری اراضی، گسترش شهری و تاثیر آن بر افزایش دمای سطح زمین با استفاده از تصاویر چندزمانه لندست (مطالعه موردی: شهر گرگان)

هدف از پژوهش حاضر بررسی تغییرات مکانیزمانی کاربری اراضی، گسترش شهری و تاثیر آن بر افزایش دمای سطح زمین است. براین‌اساس برای مدیریت بهینه آثار منفی ناشی از افزایش دمای سطح زمین، تعیین نوع تغییرات کاربری که بیشترین تغییرات دمای سطح زمین را در بازه زمانی ایجاد می‌کنند مفید است. بدین منظور از داده‌های ماهواره‌ای لندست که به دوره زمانی 23 ساله مربوط است استفاده شد تا نقشه‌های کاربری اراضی و تغییرات آن، همچنین دمای سطح زمین استخراج شود. پس از انتخاب باندهای بهینه، به‌کمک روش فاکتور شاخص مطلوبیت، تصاویر ماهواره‌ای با روش ماشین بردار پشتیبان طبقه‌بندی شدند. همچنین برای بازیابی دمای سطح زمین نیز از الگوریتم monowindow استفاده شد. طبقه‌بندی تصاویر و استخراج اطلاعات آماری هر کلاس نشان‌دهنده ارتباطی قوی میان نوع کاربری و دمای سطح زمین است؛ به‌طوری‌که بررسی رابطه ndvi و حرارت سطح با استفاده از تحلیل هم‌بستگی و رگرسیونی، نقش موثر پوشش گیاهی در تعدیل دمای سطح را نشان می‌دهد. باید توجه داشت که کاربری آیش دمای بیشتری از مناطق ساخته‌ شده دارد؛ زیرا این مناطق ترکیبی غیریکنواخت از ساختمان، چمن و گیاه هستند. نتایج بررسی ارتباط تغییرات کاربری اراضی و تحولات دمای سطح زمین نشان می‌دهد با تبدیل کاربری فضای سبز به زمین آیش، بیشترین تغییرات دمای سطح زمین رخ می‌دهد. از دیگر نتایج این پژوهش کاهش طبقات دمایی خیلی سرد و سرد و افزایش طبقات دمایی نرمال و گرم است که مهم‌ترین دلیل آن افزایش مساحت کاربری‌های ساخته‌شده و آیش است.