ترجمه دانش و بررسی اثربخشی آن در علوم پزشکی

زمینه و هدف: ترجمه دانش یکی از مفاهیم نسبتاً جدید در حوزۀ تولید و استفاده از دانش علمی است. در پژوهش های پزشکی و مراقبت های سلامت، ترجمه دانش عبارت است از نیازسنجی، تولید دانش موثر، توجه به انواع مخاطبان، سنتز و ارزیابی دانش و نظارت بر استفادۀ مداوم. هدف پژوهش حاضر معرفی و بررسی اثربخشی ترجمه دانش در حوزۀ علوم پزشکی است.روش پژوهش: برای معرفی ابعاد ترجمه دانش، از منابع مستند موجود و نظرات تنی چند از پژوهشگران این حوزه استفاده شد. برای بررسی اثربخشی، علاوه بر استفاده از نظر متخصصان، از یکی از روش های سنتز دانش با عنوان مرور دامنه ای استفاده شد. با استفاده از جستجوی کلیدواژه ای، پژوهش های مرتبط در چند پایگاه اطلاعاتی برخط بازیابی و از بین 316 مطالعۀ مرتبط منتشر شده به زبان انگلیسی در 10 سال اخیر (2008 تا 2017)، 22 مطالعه برای تحلیل نهایی انتخاب شدند. فرایند انتخاب منابع نهایی بر اساس توصیه ها و الگوریتم prisma صورت گرفت. یافته ها بر اساس الگوی c+m=o تحلیل شد.یافته ها: ابتدا برخی ابعاد ترجمه دانش از جمله زمینه ها، عناوین موازی، هرم دانش، سنتز دانش و دیگرمسائل در این حوزه معرفی شد. در مرحلۀ بعد، سنتز مطالعات مرور شده نشان داد که ترجمه دانش اثربخش بوده به نحوی که از 22 مطالعۀ بررسی شده تنها 3 پژوهش اثربخشی آن را تایید نکردند. آموزش عمده ترین مداخلۀ به کارگرفته شده برای بررسی اثربخشی ترجمه دانش بود.نتیجه گیری: استفاده از ترجمه دانش در برخی کشورهای غربی نظیر کانادا و امریکا با استقبال مواجه شده است. برخی پژوهشگران معتقدند که در این حوزه سرمایه گذاری لازم انجام نشده است. با این حال تردیدهایی هست مبنی بر اینکه آیا ترجمه دانش تنها تاکیدی بر راهبردهای پیشین در حوزه پژوهش نیست؟