ارائه یک روش جامع ارزیابی داده‌های دولتی باز با هدف بهبود کیفیت داده‌ها و افزایش اقبال شهروندان

هدف: هدف پژوهش حاضر، ارائه یک روش ارزیابی داده‌های دولتی باز با در نظر گرفتن ابعاد و شاخص‌های جامع و کامل، محاسبه وزن و اهمیت هر شاخص، بررسی وضعیت کشور در این حوزه، خوشه‌بندی سازمان‌ها و ارائه یک مدل طبقه‌بندی به منظور پیش‌بینی وضعیت سازمان‌ها در ارائه داده‌های دولتی بصورت باز است.روش پژوهش: این پژوهش بر مبنای هدف، از نوع کاربردی است. از مطالعات کتابخانه‌ای به منظور استخراج ابعاد و شاخص‌های ارزیابی استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه مقالات مرتبط با شاخص‌های ارزیابی داده‌های دولتی باز است. از روش نمونه‌گیری احتمالی از نوع نمونه‌های تصادفی ساده استفاده شده است و 10 مقاله در این حوزه مورد بررسی قرار گرفته است. روش میدانی و استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندشاخصه به منظور محاسبه وزن و اهمیت هر شاخص به کار گرفته شده است. پس از استخراج داده‌های سازمان‌ها از دو سامانه کاتالوگ ملی و مجموعه داده‌های باز و کاربردی و سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، از تکنیک‌های داده کاوی به منظور خوشه‌بندی و ایجاد یک مدل طبقه‌بندی استفاده شده است.یافته‌ها: بر اساس مطالعات و بررسی مقالات، 15 شاخص ارزیابی داده‌های دولتی باز شامل »اصالت داده‌ها «، »باز بودن مجوز «، »بروز بودن «، »میزان دسترسی به داده «، »کامل بودن فراداده «، »تعداد مجموعه داده «، »باز بودن قالب «، »تبعیض‌آمیز نبودن «، »قابل فهم بودن «، »تعداد دسته‌های داده «، »رایگان بودن «، »عدم وجود داده‌های از دست رفته «، »امکان درخواست داده «، »تجسمی بودن « و »بازخوردپذیری « استخراج شدند. با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی، وزن شاخص‌ها محاسبه شد که پس از نرمال‌سازی، مجموع وزن 15 شاخص استخراج شده برابر با یک بود. شاخص‌های »اصالت داده‌ها « با وزن 0.165، »باز بودن مجوز « با وزن 0.124 و »بروز بودن « با وزن 0.109 به ترتیب رتبه‌های اول تا سوم را در بین 15 شاخص ارزیابی کسب کردند. همچنین بر اساس وزن شاخص‌های ارزیابی بدست آمده و استخراج داده‌های 358 سازمان مطابق با 15 شاخص ارزیابی استخراج شده از دو سامانه کاتالوگ ملی و مجموعه داده‌های باز و کاربردی و سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات به محاسبه وزن سازمان‌ها پرداخته شد که پس از نرمال‌سازی، مجموع وزن‌ها برابر با یک بود. »سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی « با وزن 0.088، »مرکز آمار ایران « با وزن 0.062 و »سازمان زمین‌شناسی « با وزن 0.058 به ترتیب رتبه‌های اول تا سوم در بین 358 سازمان و موسسه دولتی بررسی شده بر اساس ترکیب شاخص‌ها و وزن شاخص‌ها بودند.نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش شامل استخراج جامع شاخص‌های ارزیابی، محاسبه وزن و اهمیت هر شاخص، بررسی وضعیت موجود سازمان‌ها و موسسات دولتی داخل کشور و مدل طبقه‌بندی ایجاد شده می‌تواند به مدیران در شناخت وضع موجود و بهبود آن و در نتیجه افزایش تعامل شهروندان با داده‌های دولتی باز به عنوان نوعی از تعامل انسان و اطلاعات کمک نماید

A Comprehensive Method of Evaluating Open Government Data with the Aim of Improving Data Quality and Increasing Citizens' Willingness

Purpose: The purpose is to present an open government data evaluation method by considering comprehensive and complete dimensions and criteria calculating the weight and importance of each criterion, examining the country in this area, clustering organizations and presenting a classification model to predict the situation.Methodology: Library studies was used to extract the dimensions and criteria of evaluation. Population includes articles related to open government data evaluation criteria. Ten articles were reviewed by simple random sampling method. Multiple attribute decision making techniques was used to calculate the weight and importance of each criterion. Data mining techniques was incorporated to cluster and create a classification model.Findings: By reviewing the articles 15 criteria of open government data evaluation including: Data originality, license openness, uptodatedness, data access rate, metadata completeness, number of data sets, format openness, nondiscriminatory, comprehensible, number of data fields, free, no missing data, data request ability, visual and feedback, were extracted. Using AHP technique, the weights of the criteria were calculated, which after normalization, the total weight of the 15 extracted criteria was equal to one. Data originality with a weight of 0.165, license openness with a weight of 0.124 and uptodatedness with a weight of 0.109 were ranked first to third among 15 evaluation criteria, respectively. Weight of evaluation criteria obtained and data extraction of 358 organizations in harmony with 15 evaluation criteria, the weight of organizations was calculated. The sum of the weights was equal to one. East Azerbaijan Agricultural Jihad Organization with a weight of 0.088, Statistics Center of Iran with a weight of 0.062 and Geological Survey with a weight of 0.058 were the first to third ranks among 358 organizations and government institutions, respectively, based on the combination of criteria and the weight of criteria.Conclusion: Evaluation criteria obtained, calculating the weight and importance of each criterion, examining the current situation of government organizations and institutions in the country and the classification model created can help managers to understand the current situation and improve it and thus increase citizens #39; interaction with open government data as a kind of human information interaction.