مقایسه‌ی اثرگذاری اجتماعی مقالات مروری و اصیل پژوهشی نمایه‌شده در وب‌آو‌ساینس در رشته‌های روانشناسی، داروسازی، زیست‌شناسی و کشاورزی

زمینه و هدف: حوزه علم سنجی در دو دهه اخیر، شاهد تلاش ‌هایی بوده است که در جهت شناسایی راه‌ها و ابزارهای نشان دادن ارزش علم برای جامعه و به عبارتی اثرگذاری اجتماعی علم گام برداشته‌اند، تلاش‌هایی که در قالب عناوین مختلف مانند منافع اجتماعی، کیفیت اجتماعی، سودمندی اجتماعی، ربط اجتماعی و نظایر آن انجام‌شده است. انتشارات دانشگاهی بخصوص مقالات علمی نمود بارز فعالیت های علمی است. یکی از سوال های مطرح در این زمینه، آن است که کدام دسته از مقالات دانشگاهی می توانند اثرگذاری اجتماعی بیشتری داشته باشند. طبق نظر بورنمان، مقالاتی که به‌مرور پژوهش های قبلی و ارائه گزارش های ارزیابانه می پردازند از پتانسیل بیشتری برای اثرگذاری اجتماعی برخوردارند. بر این اساس، هدف این پژوهش مقایسه اثرگذاری اجتماعی مقالات مروری با مقالات اصیل پژوهشی نمایه شده چهار رشته روانشناسی، داروسازی، زیست شناسی، و کشاورزی در پایگاه وب‌آو‌ساینس است.روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی بوده و با روش تحلیل دگرسنجی و استفاده از ابزارهای پایگاه وب‌آو‌ساینس برای استخراج مقالات مروری و پژوهشی و ابزار آلتمتریکس اکسپلورر برای به دست آوردن نمره دگرسنجی مقالات انجام‌شده است. جامعه این پژوهش را مقالات مروری و پژوهشی 4 رشته روانشناسی، داروسازی، زیست شناسی و کشاورزی که سال 2015 در وب‌آو‌ساینس منتشرشده‌اند تشکیل می دهد. با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه ای نسبتی، نمونه‌ای از مقالات جامعه پژوهش برای بررسی انتخاب‌شده است. به‌منظور تحلیل داده ها از نرم افزار اس‌پی‌اس‌اس استفاده‌شده است.یافته‌ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد که بین اثرگذاری اجتماعی مقالات مروری و پژوهشی تفاوت معنادار وجود داشته، به‌طوری‌که اثرگذاری مقالات مروری از مقالات پژوهشی بیشتر است. میانگین حضور مقالات مروری و پژوهشی در مندلی بیشتر از سایر رسانه های اجتماعی این پژوهش است. همچنین کمترین توجه به مقالات مروری و پژوهشی مربوط به ویکی پدیا است.نتیجه‌گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت مقالات مروری نسبت به مقالات پژوهشی اثرگذاری اجتماعی بیشتری دارد. امری که جایگاه مقالات مروری را در بدنه انتشارات علمی بیش‌ازپیش تقویت می‌کند.

Comparison of the Social Impact of Review Articles with Original Re-search Articles Indexed in the Web of Science in Pharmacy, Biology, Psy-chology, and Agriculture fields

Background and Aim: The last two decades have witnessed efforts to identify ways and tools of showing the value of science for society known as the social impact of science, the efforts that have been made under various titles such as social benefits, social quality, social utility, social relevance, and so on. Academic publications, especially academic articles, are objective representation of scientific activities. One question raised in this regard is which kind of academic articles can have much more social impact. Bornmann (2014) argues articles that review previous studies and provide evaluative reports are of greater potential for social impact. Accordingly, the purpose of this research is to compare the social impact of review articles with the original research articles indexed in the Web of science in four fields including psychology, pharmacy, biology, and agriculture. Methods: Current research is an applied one and has applied altmetrics analysis. Research and review articles were retrieved from Web of Science database, and altmetric score of articles is collected using Bookmarklet tool of Altemetric.com. The population of this research is composed of review and research articles of abovementioned fields indexed in the Web of Science in 2015. Using a randomized stratified sampling method, a sample of the research population has been chosen for more investigation. SPSS software was used to analyze the data. Results: The findings of this research shows that there is a significant difference between the altmetric score of review and research articles, in a way that the altmetric score of review articles is higher than research articles. Both review and research articles have been mentioned in Mendeley more than the other social media, but these articles have received the least mention from the Wikipedia. Conclusion: It is concluded that review articles have more social impact than research articles. The fact that strengthens the position of review articles in the body of scientific publications more than before.