بررسی رابطه فراشناخت و خودناتوان‌سازی با واسطه‌گری خودکارآمدی عمومی

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه‌ای خودکارآمدی عمومی در رابطه‌ی بین فراشناخت و خودناتوان سازی دانشجویان انجام پذیرفت. روش: شرکت‌کنندگان پژوهش شامل 336 نفر (189 زن و 147 مرد) از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز بودند که براساس روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. به منظور بررسی متغیرهای پژوهش هر یک از شرکت‌کنندگان مقیاس خودکارآمدی عمومی (شوآرزر و جروسلم، 1992)، مقیاس آگاهی فراشناختی (شراو و دنیسون، 1994) و مقیاس خودناتوان سازی (جونز و رادوالت، 1982) را تکمیل نمودند. پایایی ابزارهای پژوهش به وسیله ضریب آلفای کرونباخ و روایی آن‌ها به کمک روش همسانی درونی و تحلیل گویه تعیین شد. یافته‌ها: نتایج حاکی از روایی و پایایی رضایت‌بخش پرسشنامه ها بود. نتایج تحلیل مسیر از نوع مدل یابی معادلات ساختاری نشان دادند که مدل پیشنهادی با داده های این پژوهش برازش مناسبی دارد. فراشناخت به نحو مستقیم توانست خودناتوان سازی را پیش‌بینی کند. یافته‌ها نشان دادند که فراشناخت از طریق واسطه‌گری خودکارآمدی عمومی، به نحو غیرمستقیم نیز خودناتوان سازی را پیش‌بینی می‌کند. نقش واسطه‌ای خودکارآمدی عمومی با استفاده از آزمون بوت‌استراپ معنادار بود. نتیجه‌گیری: به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که فراشناخت از طریق افزایش خودکارآمدی عمومی دانشجویان می‌تواند بر خودناتوان‌سازی آنها اثر منفی بگذارد.