اثربخشی آموزش راهبردهای کمک‌خواهی در بهبود نشانه‌های استرس تحصیلی، عملکرد و انگیزش تحصیلی با تعدیل‌‌گری سبک‌های اسنادی در دانش‌آموزان

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای کمک‌خواهی در بهبود نشانه‌های استرس تحصیلی، عملکرد و انگیزش تحصیلی با تعدیل‌گری سبک‌های اسنادی در دانش‌آموزان بود. روش: در راستای هدف پژوهش از جامعه دانش‌آموزان پایه دوم دبیرستان‌های دولتی پسرانه نواحی پنجگانه آموزش و پرورش تبریز، 60 نفر به شیوه تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای و غربالگری انتخاب شدند و براساس نقطه برش پرسش‌نامه سبک اسنادی راتر به دو گروه سبک اسناد بیرونی و درونی تقسیم شدند. سپس نسبت به توزیع ابزارهای پژوهش در 4 گروه جداگانه اقدام شد. ابزارها شامل پرسش‌نامه سنجش انگیزه پیشرفت تحصیلی و استرس تحصیلی بودند و نسبت به اجرای بسته‌ی آموزشی راهبردهای کمک‌خواهی در 12 جلسه اقدام شد. یافته‌ها: تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس عاملی چند متغیره نشان داد که با کنترل اثرات پیش‌آزمون، اثر آموزش کمک‌خواهی با توجه به سبک‌های اسنادی بر ترکیب استرس تحصیلی، انگیزش تحصیلی و عملکرد تحصیلی مثبت و معنا‌دار است (05/0> p و 54/2 =f). همچنین نتایج نشان داد که سبک‌های اسنادی اثر روش‌های آموزش کمک‌خواهی بر استرس و انگیزش تحصیلی را تعدیل نموده، در صورتی‌که سبک‌های اسنادی بر عملکرد تحصیلی نقش تعدیل‌کنندگی ندارد. همچنین نتایج نشان داد که آموزش راهبردهای کمک‌خواهی در کاهش استرس تحصیلی، بهبود عملکرد و انگیزش تحصیلی اثر مثبت و معنا‌دار دارد (05/0>p). نتیجه‌گیری: لذا می‌توان نتیجه گرفت که آموزش راهبردهای کمک‌خواهی در کاهش استرس تحصیلی، بهبود عملکرد و انگیزش تحصیلی اثر مثبت دارد و سبک‌های اسنادی قادرند اثر آموزش راهبردهای کمک‌خواهی را بر استرس و انگیزش تحصیلی تعدیل نمایند.

The Effectiveness of helpseeking Strategies Training in the Improvement of Academic Stress, Performance and Motivation by the Moderating Role of Attributional Styles among Students

Objective: The present study aimed to determine the effectiveness of helpseeking strategies training in the improvement of academic stress, performance and motivation by the moderating role of attributional styles among students.Method: Therefore, using multistage random cluster and screening methods, 60 students were selected from high school students in grade 2 in Tabriz five stricts. They were divided in two groups of internal and external attributional styles based on the cutt of point in Ratters attributional styles questionnaire and were assigned in 4 groups. They completed academic stress scale and assessment of academic achievement motivation. The training sessions were administered in 12 time.Results: Results showed that by controlling the effects of pretest, helpseeking strategies had a positive significant effect on the academic stress, performance and motivation as a combined variable regarding attributional styles (F= 2.54, p<0.05). Beside, attributional styles could moderate the effect of helpseeking training on academic stress and motivation, however, they could not moderate the effect of helpseeking training on academic performance. Results suggest that helpseeking training is effective in the improvement of academic stress, performance and motivation. Conclusion: On the other hand, attributional styles could moderate the effect of this method on academic stress, and motivation, while they have not a moderating role on academic performance.