تاثیر آموزش شیوه کاوشگری بر فرآیندهای شناختی تفکر انتقادی؛ تحلیل، استنباط، ارزشیابی، استدلال قیاسی و استقرایی

هدف: مطالعات نشان می دهد برنامه آموزشی و درسی مبتنی بر کاوشگری به‌طور موثری سبب افزایش تفکر انتقادی دانش‌آموزان می‌گردد، بنابراین هدف این پژوهش تعیین تاثیر آموزش شیوه کاوشگری بر تفکر انتقادی دانش‌آموزان در درس علوم تجربی بود. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه آزمایش و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه هشتم شهر همدان در سال 1394 بود. در این پژوهش از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد، حجم نمونه در این پژوهش 40 نفر بود که به‌صورت تصادفی 20 نفر در گروه آزمایش و 20 نفر در گروه کنترل قرار گرفت. سپس آموزش شیوه کاوشگری به گروه آزمایش ارائه شد و گروه کنترل تحت آموزش سنتی قرار گرفت. جهت جمع آوری داده ها از آزمون مهارت های تفکر انتقادی کالیفرنیا فرم ب استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس یک متغیره تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش شیوه کاوشگری بر تفکر انتقادی دانش‌آموزان موثر بود. همچنین آموزش شیوه کاوشگری بر مولفه های تحلیل، استنباط، ارزشیابی، استدلال قیاسی و استدلالی استقرایی دانش‌آموزان موثر بود. نتیجه‌گیری: بنابراین بر اساس نتایج این پژوهش می‌توان گفت یادگیری بر اساس شیوه کاوشگری به‌عنوان یک روش تدریس می‌تواند سبب توسعه توانائی‌های تفکر انتقادی گردد.