اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر پیشرفت تحصـیلی دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی در درس علوم بود. روش: روش تحقیق نیمه آزمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی ناحیه یک شهر سنندج بود. نمونه ی آماری این پژوهش 114 نفر (شامل سه گروه آزمایشی 84 نفری و 30 نفر برای گروه گواه) بود. برای جمع آوری اطلاعات از آزمـون معلم ساخته استفاده شــد. داده های جمع آوری شده به کمک شاخص های آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل  قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزانی که با استفاده از هریک از راهبردهای شناختی، فراشناختی و یا به طور همزمان از هر دو راهبرد در درس علوم آموزش دیده بودند با دانش آموزانی که با این راهبردها آموزش ندیده بودند، تفاوت معناداری وجود داشت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان آموزش دیده با استفاده از این راهبردها بالاتر از دانش آموزان گروه گواه بود. به علاوه بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تحت آموزش راهبردهای سه گانه نیز تفاوت معناداری وجود داشت و آموزش راهبردهای فراشناختی بیش از دو راهبرد دیگر و راهبرد شناختی بیش از  آموزش همزمان دو راهبرد شناختی و فراشناختی در عملکرد دانش آموزان گروه آزمایش موثر بوده است.  نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش می توان گفت که آموزش راهبردهای شناختی و فـراشناختی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی در درس علوم تجربی موثر بوده است.

The effectiveness of instructing cognitive and metacognitive strategies on academic achievement in experimental science lesson

Introduction: The main purpose of this research was to determine the effectiveness of instructing cognitive and metacognitive strategies on female student’s academic achievement in experimental science lesson of the5th grade of primary school in Sanandaj city. Methods: The quasiexperimental has been used as research method. The statistical population included all the female students of the 5th grade of primary school of Sanandaj City. The statistical sling of this research is 114 students who had been selected by multistage cluster sling method through the statistical population. A teachermade test has been used in order to gather the data. The collected data were analyzed by using descriptive statistical methods and Manova and Ancova tests.. Results: The finding showed that there was a significant positive correlation between used cognitive learning strategies and the students’ averages (p≤0.001). There was a significant positive correlation between used metacognitive learning strategies and the students’ averages scores (p≤0.001). Also there was a significant difference between metacognitive strategies and cognitive students’ average scores of using cognitive and metacognitive strategies (p≤0.04). The use of both cognitive and metacognitive learning strategies is effective in academic achievement.  Conclusion: The research finding showed that the difference between control and experimental group in academic achievement is significant, Thus, we can conclude that the teaching of cognitive and metacognitive strategies was effective on the academic achievement of students in experimental science lesson.