بازی چرخِ گردون انگیزش و مشغولیتِ تحصیلی با دلِ دانش‌آموزان دارای پیشرفت تحصیلیِ پایین: افزایش شناخت‌ها و رفتارهای سازگار و کاهش ناسازگارها

هدف: بر حسب ادبیات پژوهشی، ضعف در انگیزش و مشغولیتِ تحصیلی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عواملِ افت‌تحصیلی به شمار می‌رود. پژوهش حاضر با هدف آزمون تاثیر مداخله چندبعدی شناختی - رفتاری مبتنی بر نظریه مارتین بر انگیزش و مشغولیت تحصیلیِ دانش‌آموزان با پیشرفت تحصیلی پایین صورت گرفت. روش: با استفاده از یک طرح آزمایشی از نوع پس‌آزمون با گروه کنترل، 20 دانش‌آموز دختر پایه هفتم دارای پیشرفت تحصیلی پایین، در شهر تهران، بر حسب ملاک ‌های ورود و خروج و انجام مصاحبۀ بالینی انتخاب و سپس به‌صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل منتسب شدند. در طی فرآیند مداخله، گروه آزمایش برنامۀ انگیزش و مشغولیت تحصیلی و گروه کنترل برنامۀ آموزشی مهارت‌های زندگی را به مدت 13 جلسۀ 60 دقیقه‌ای دریافت کردند. پس از پایان مداخله، هر دو گروه به مقیاس انگیزش و مشغولیتِ تحصیلی مارتین پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری مورد تحلیل قرار گرفتند.   یافته‌ها: نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد که اجرای مداخله چندبعدی مبتنی بر نظریه مارتین باعث تغییرات معنی‌دار (0.01>p) در انگیزش و مشغولیت تحصیلی دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی پایین شد. این تغییرات معنی‌دار هم در سطح کلی و هم در سطح مولفه های این سازه‌ها مشاهده شد.نتیجه‌ گیری: یافته‌های این پژوهش از تاثیرگذاری مداخله چندبعدی مارتین بر انگیزش و مشغولیت تحصیلی دانش‌آموزان حمایت می‌کند و استفاده از این برنامه را توسط مربیان و مشاوران تحصیلی در بافت آموزشی مستند می‌سازد.

the game of revolving wheel of academic motivation and engagement with the heart of students with low academic achievement: increasing compatible cognitions and behaviors and reducing incompatible ones

objective: according to the literature, low academic motivation and engagement are considered as one of the most important factors of academic underachievement. the aim of this study was to investigate the effect of the multidimensional cognitive–behavioral intervention based on martin’s theory on academic motivation and engagement of students with low academic achievement. methods: in an experimental study using posttest-only design with a control group, 20 seventh grade female students with low academic achievement in tehran were selected according to the inclusion exclusion criteria and the clinical interview. then they were randomly assigned to the experimental group and the control group. during the intervention process, the experimental group received academic motivation and engagement program and the control group received life skills training program for 13 sessions of 60 minutes. after the intervention, both groups responded to martin’s multidimensional motivation and engagement scale−high school (mes-hs; martin, 2011).results: the results of the multivariate analysis of variance showed that the implementation of multidimensional intervention caused significant changes in academic motivation and engagement of students with low academic achievement, and these significant changes were observed both at the general level and levels of the components.conclusion: the results of this study supported the influence of martin’s multidimensional intervention on students’ academic motivation and engagement and documented the use of this program by educators and academic advisors in the educational settings.