بررسی اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی بر راهبردهای خودمهارگری در دانش‌آموزان با اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه

هدف: یکی از دلایل عمده ارجاع کودکان و نوجوانان به کلینیک‌های خدمات مشاوره و روانشناختی، اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی بر راهبردهای خودمهارگری در دانش‌آموزان با اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه انجام شده است.روش: مطالعه حاضر، مطالعه تک آزمودنی از نوع  abaمی‌باشد. جامعه آماری پژوهش نیز شامل تمام دانش آموزان مدارس متوسطه اول شهرستان دالاهو در سال تحصیلی 1399-1400 بود. 6 دانش آموز با روش نمونه گیری هدفمند و با رعایت کامل ملاحظات اخلاقی انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل؛ مصاحبه بالینی نیمه ساختار یافته بر مبنای dsm-5، مقیاس درجه بندی اختلال نافرمانی مقابله ای و مقیاس خودمهارگری تانجی. سپس آزمودنی‌ها 10 جلسه مداخله مبتنی بر طرحواره درمانی هیجانی لیهی را دریافت کردند و پس از جلسات چهارم، هفتم و دهم توسط ابزارهای پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفتند.یافته‌ها: نتایج تحلیل‌های آماری بررسی اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی بر علائم خودمهارگری را در 6 مشارکت‌کننده نشان می‌دهد. مقادیر d کوهن در بازه 0.41 تا 0.80 قرار دارد و نشانگر اثرگذاری متوسط رو به بالاست. شاخص‌های pem، pnd و pand همه 1 به‌دست‌آمده و مقدار مطلق rci در تمام موارد بیشتر از 1 است. مجموع شاخص‌های آماری نشانگر اثرگذاری بالا و با ثبات طرحواره درمانی هیجانی بر علائم خودمهارگری در هر 6 مشارکت‌کننده است.نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که دانش‌آموزان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌جویانه در حوزه راهبردهای خودمهارگری دچار مشکل هستند و طرحواره درمانی هیجانی به‌عنوان یک رویکرد درمانی نوین می‌تواند در توانمندسازی و کاهش مشکلات آنها تاثیرگذار باشد. می‌توان نتیجه گرفت طرحواره درمانی هیجانی بر راهبردهای خودمهارگری در دانش‌آموزان با اختلال نافرمانی مقابله جویانه اثربخش است.

a study of the effectiveness of emotional schema therapy on self-control strategies among students with oppositional defiant disorder

objective: the aim of this research was to investigate the effectiveness of emotional schema therapy on self-control strategies among students with oppositional defiant disorder.method: the research design was a single subject design of aba type. the statistical population of the study also included all high school students in dalahu city in the academic year 2020-2021. in this study, 6 students were selected by purposive sampling method with full observance of ethical considerations. the tools used in this study were semi-structured clinical interview based on dsm-5, oppositional defiant disorder rating scale and tangney self-control scale. the subjects then received 10 sessions of intervention based on emotional schema therapy and after the fourth, seventh and tenth sessions were evaluated by research tools.results: the results of the statistical analysis show the effectiveness of emotional schema therapy on self-control symptoms in 6 participants. cohen’s d values are in the range of 0.41 to 0.80 and indicate a moderate effect. pem, pnd and pand indices are all 1 and the absolute value of rci is greater than 1 in all cases.conclusion: therefore, the emotional schema therapy hypothesis is effective on students’ self-control strategies with oppositional defiant disorder.