مدل علّی چارچوب اجتماع اکتشافی و خودناتوان‌سازی تحصیلی با میانجی‌گری وابستگی به فضای مجازی و احساس تنهایی در دانش آموزان دختر تیزهوش دوره دوم دبیرستان

هدف: پژوهش حاضر با هدف مدل علّی چارچوب اجتماع اکتشافی و خودناتوان‌سازی تحصیلی با میانجی‌گری وابستگی به فضای مجازی و احساس تنهایی صورت پذیرفت.روش: روش پژوهش، همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعة این پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر دبیرستان فرزانگان مقطع متوسطه دوم (340 نفر) شهر خرم‌آباد در سال تحصیلی 1400-1399 بود. حجم نمونه آماری براساس قاعده سرانگشتی کلاین برابر 170 نفر تعیین شد که به روش نمونه‌گیری در دسترس و با پرسشنامه آنلاین انجام شد. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش وابستگی به اینترنت (یانگ، 1988)، پرسشنامه چارچوب اجتماع اکتشافی (آرباق و همکاران، 2008)، پرسشنامه خودناتوان‌سازی تحصیلی (جونز و رودوالت، 1982) و احساس تنهایی (راسل، 1978) بود. تحلیل داده‌ها به روش آماری مدل معادلات ساختاری و با استفاده از نرم‌افزارهای آماری spss-22 و amos-24 انجام شد.یافته‌ها: براساس نتایج این پژوهش، مدل پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بود (rmsea = 0.09, gfi = 0.94, cfi = 0.97). به‌طورکلی نتایج نشان داد که تمام مسیرهای مستقیم معنادار شدند (p<0.01)؛ همچنین نتایج غیرمستقیم مدل پژوهش نشان داد که چارچوب اجتماع اکتشافی از طریق میانجی‌گری وابستگی به فضای مجازی و احساس تنهایی اثر غیرمستقیم بر خودناتوان‌سازی تحصیلی دارد (p<0.01).نتیجه‌گیری: بر طبق نتایج این پژوهش وجود حسی از حضور آنلاین در کلاس تاثیر قابل‌ملاحظه‌ای بر کاهش وابستگی به اینترنت و احساس تنهایی دانش‌آموزان داشت که این امر می‌تواند باعث کاهش خودناتوان‌سازی تحصیلی در آنان گردد؛ لذا در محیط‌های آنلاینی که ارتباط غیرکلامی در جلسات رودررو محدود است حضور مدرسان و فراگیران برای پیشگیری از وابستگی به فضای مجازی و احساس انزوا و خلق یک محیط یادگیری آنلاین ثمربخش ضروری است.

developing the causal model of community of inquiry framework and academic self-handicapping with the mediation of cyberspace dependence and loneliness in gifted female students of the second high school

purpose: the purpose of this study was to develop the causal model of the community of inquiry framework and academic self-handicapping with the mediation of cyberspace dependence and loneliness.method: the research method was a correlation of the type structural equation modeling. the population of this study includes all female high school students of farzanegan secondary school who were studying in the academic year 2020-2021. the statistical sample size was determined based on the rules of thumb kline equal to 170 people, which was done by available sampling method and online questionnaire. the instruments used in this study were the internet addiction test (iat), the university of california los angeles loneliness (ucla), the self-handicapping scale (shs), and the community of inquiry framework (cif). data analysis was performed by the spss-22 and amos-24 software.results: the proposed model had a good fit (rmsea = 0.09, gfi = 0.94, cfi = 0.97). all direct correlations were reported as significant (p<0.01). moreover, indirect paths between the community of inquiry framework and academic self-handicapping through the mediation of cyberspace dependence and loneliness were significant.conclusion: according to the results of this study, the presence of a sense of presence had a significant effect on reducing students’ cyberspace dependence and feelings of loneliness, which can decrease their academic self-handicapping; therefore, in online environments where non-verbal communication in face-to-face meetings is limited, the presence of instructors and learners is essential to prevent cyberspace dependence and feelings of isolation and create a productive online learning environment.