اعتبار لعان در مواجهه با فناوریهای نوین در فقه و حقوق ایران

خانواده یکی از اصولی‌ترین نهادهای جامعه است که نقش بسیار مهمی در شکل‌ گیری و توسعه فردی و اجتماعی ایفا می‌ کند. اعضای خانواده به واسطه رابطه نسبی و سببی به یکدیگر پیوند خورده و شرع و قانون برای حفظ و صیانت از این نهاد و استحکام روابط خانوادگی، تکالیف و حقوق فراوانی مقرر کرده است. لعان که در اصطلاح فقهی به مباهله میان زوجین اطلاق می‌ شود، مراسمی است که به جهت ادعای مرد مبنی بر زنای زن یا در صورت انکار فرزند توسط شوهر و با لفظ و شرایط مخصوص در نزد حاکم صورت می پذیرد و به‌ عنوان یکی از اقسام قطع رابطه زوجیت در فقه اسلام و حقوق مدنی ایران مطرح شده است. فناوریهای نوین و رشد سریع آن و تاثیرات شگرفی که در تمام حوزه‌ ها ایجاد نموده است؛ نگارنده این مقاله را بر آن داشت تا ضمن در نظر گرفتن ماهیت و آثار لعان، کارکرد یافته‌ های نوین پزشکی در مواجهه با دعاوی نسب را بررسی نموده و میزان اعتبار آن را مشخص نماید. مبانی فقهی اصولی و قواعد حقوقی به عنوان مرجع این تحقیق قرارگرفته و مشخص گردید که اگر از ابزار دیگری (غیر از لعان) که موجب یقین یا ظن متآخم به علم باشد، بتوان به صحت یا سقم دعوی مرد پی برد، جایگزین مناسبی برای لعان و فیصله دعواست.

validity of solemn imprecation against modern technologies in jurisprudence and iranian law

family as the basic unit of society plays a pivotal role in individual and social development. relationships of affinity or consanguinity interrelates family members and there are a lot of rights and obligations in the religious law to preserve and consolidate family relations. in jurisprudence, the term solemn imprecation uses when a couple curse each other. it is a ceremony performed by specific words and terms in presence of a judge where a man accuses his wife of adultery or repudiate paternity of a child born to his wife. it is one way of divorce in islamic jurisprudence and iranian civil law. modern technologies and its rapid development has exerted a powerful influence over our lives. in this article, the author’s attention was concentrated on not only the nature and effects of solemn imprecation but also on functions of latest medical advances as a solution for proof of lineage assessing its validity. jurisprudential sources were reliable source of reference for this research. the results indicate that if there would be a solution other than solemn imprecation to verify husband’s claim with a great degree of certainty or valid conjecture, it could be viewed as a viable alternative to dispute settlement.