بررسی تحلیلی فقهی و حقوقی شرط خلاف مسئولیت نسبی در شرکتهای مدنی از منظر مذاهب خمسه و حقوق ایران

عقد شرکت مدنی از جمله عقود مغابنه‌ای می‌باشد که هدف شرکا در آن دستیابی به سود بیشتر است، به‌ گونه ‌ای که همواره نسبت‌سنجی میزان سرمایه یا کار در تعیین سود موثر می ‌افتد. با این وصف از دیرباز بحث از شرط خلاف مسئولیت نسبی مورد بحث محافل فقهی و حقوقی بوده و در مجموع سه دیدگاه در این زمینه مطرح شده است. به ‌نظر می ‌رسد قوی‌ترین دیدگاه را باید صحت عقد و شرط دانست که ریشه آن را باید در سیاستهای قضایی و مصالح اجتماعی جست ‌وجو نمود، چراکه اصل بر آزادی اراده ‌هاست، اصلی که پشتوانه‌اش مصالح اجتماعی و اقتصادی بوده و با هدف ایجاد نظم عمومی و اقتصادی سازگارتر می ‌باشد؛ وانگهی چنین شرطی مخالف مقتضای اطلاق عقد شرکت بوده و به صحت آن لطمه‌ای وارد نمی‌سازد. در نوشتار حاضر سعی بر این داریم تا نظریه ‌های مطرح ‌شده در این زمینه را به صورت تحلیلی ارائه، نقد و بررسی کرده و در نهایت با طرح ادله ‌ای متقن گامی در جهت پذیرش نظریه‌ صحت شرط خلاف مسئولیت نسبی در شرکتهای مدنی برداریم.

Jurisprudential and Legal Comparative Study of the CounterCondition of the Relative Liability from the Perspective of Five Islamic Schools of Thought and Iranian Law

A civil partnership contract is one of the contracts where the partners’ goal is to achieve higher profits, so that the ratio of the amount of capital or work is always effective in determination of profits. However, the discussion of CounterCondition of the Relative Liability has long been the subject of jurisprudential and legal circles, and in total, three perspectives have been raised in this regard. It seems that the strongest view should be the correctness of the contract and condition that its root should be investigated in judicial policies and social expediencies, because the freedom of wills is the principle. This principle is based on social and economic expediencies and it is more consistent with the aim of creating a public and economical order. Moreover, such a condition is against the requirements of the absoluteness of company contract and does not have any negative effect on accuracy of the contract. In the present paper, we try to review, examine and analyze the theories raised in this regard, and ultimately, with a solid proof of the process, we will take a step towards accepting the theory of the integrity of the condition against the relative liability in civil companies.