اجتهاد در اجتهاد

بررسی تاریخ و جریان اجتهاد در اسلام، دلالت دارد بر اینکه اجتهادات با دو رویکرد انجام گرفته است؛ رویکرد اول اجتهاد برای فهم و تفسیر اسلام بوده است. به دنبال پیدایش اجتهاد، جهت فهم کلام اسلام اجتهاداتی برای اثبات مشروعیت اجتهاد و اقامه دلیل بر شرعی بودن اجتهاد و تعیین ارزش آراء اجتهادی نسبت به این مطلب صورت گرفت که آیا با اجتهاد امکان دست ‌یابی به حق وجود دارد یا خیر؟ هم چنین اینکه اجتهاد کردن نسبت به چه مسائلی جایز است؟ و امکان یا عدم امکان علم پیدا کردن به حق بودن رای اجتهادی پدید آمد که در واقع اجتهاد در اجتهاد بوده است. با اجتهاد در اجتهاد است که دیگر مجتهدین، نسبت به حق یا باطل بودن اجتهادات مجتهدین داوری انجام می ‌گیرد. بعضی از اجتهادات مجتهدین به ضلالت توصیف شده‌ و اهل آن اجتهاد به کفر، فسق، اثم و معصیت، ضلالت و گمراهی منتسب گردیده‌اند، در حالی که طبیعت اجتهاد مقتضی وجود آراء اختلافی و متفاوت می‌باشد و احتمال درست و حق بودن رای اجتهادی مجتهدی که به اوصاف منفی منتسب شده است، منتفی نیست و همین عدم التزام به حق ارائه نظر مخالف و پدید آمدن اجتهاد متفاوت موجب پیدایش افراط‌گرایی در فهم درست اجتهادات مجتهدین اولیه و اسلام تلقی کردن آن گردید. راه دفع افراط گرایی نیز التزام به اجتهاد یعنی حق داشتن نظریه مخالف در جامعه اسلامی است.

Ijtihad in Ijtihad

The study of the history and the course of Ijtihad in Islam indicates that Ijtihad was carried out with two approaches; the first approach of Ijtihad was to understand and interpret Islam. Following the advent of Ijtihad, in order to understand the word of Islam, Ijtihad was used to prove the legitimacy of Ijtihad itself and to give reasons for the legality of Ijtihad and determine the value of opinions based on Ijtihad. The issue was whether Ijtihad is possible to achieve the truth or not. Also, the other question was that in which fields Ijtihad is allowed. In this way, the possibility or impossibility of knowing about the truth of the opinions based on Ijtihad was raised; this concept can be called Ijtihad in Ijtihad. It is through Ijtihad in Ijtihad that mujtahids can judge about the truth or falsehood of Ijtihads of other mujtahids. Some of the Ijtihads of the Mujtahids have been described as deviation and the Mujtahids have been described as blasphemers, corrupted, wicked, aberrant and misled while the nature of Ijtihad necessitates the existence of different and dissimilar opinions and it is possible that the Ijtihads of the Mujtahids who have been attributed by those descriptions, be true, and this lack of commitment to the right to express different ideas and creation of different Ijtihads has led to the emergence of extremism. Therefore, the way to fight against extremism is commitment to Ijtihad, i.e. the right to have a different theory in the Islamic society.