تاثیر رابطه رشوه و هدیه در حکم اخذ هدیه توسط قاضی در فقه مذاهب اسلامی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
مومنی عابدین ,شیعه علی علی
|
|
منبع
|
فقه مقارن - 1396 - دوره : 5 - شماره : 10 - صفحه:85 -105
|
|
|
|
|
چکیده
|
از دیرباز میان فقهای مذاهب اسلامی در مورد حکم اخذ هدیه از سوی قاضی از متخاصمین و یا دیگری بحث و نزاع وجود داشته است و اکثر ایشان نیز در این مورد حکم بر حرمت اخذ چنین هدایایی به صورت مطلق برای قاضی صادر کرده اند. شاید مهم ترین دلیل مورد استناد ایشان نیز این باشد که هدیه قاضی در واقع نوعی رشوه برای وی به شمار می رود و به همین دلیل باید مشمول حکم حرمت رشوه باشد. در نقطه مقابل اما برخی فقها میان رشوه و هدیه تباین قائل هستند و این دو را موضوعاً متمایز از هم می دانند و لذا اخذ هدیه برای قاضی را جایز می دانند. در واقع سبب اصلی اختلاف نظر ایشان نسبت به حکم اخذ هدیه برای قاضی همین رابطه آن با رشوه است. موضوع این مقاله نیز بررسی این رابطه و تاثیر آن در حکم اخذ هدیه از سوی قاضی از دیدگاه فقهای مذاهب اسلامی است؛ بدین معنا که آیا حکم حرمت رشوه به هدیه نیز سرایت می‌‌کند؟ و نتیجه نیز آن شده است که رابطه این دو از نوع عموم و خصوص من وجه است و هدیه الزاماً همیشه رشوه نیست و اما برخی اقسام آن تحت شرایط خاص رشوه به شمار می رود و مشمول حکم حرمت آن است.
|
|
کلیدواژه
|
هدیه، رشوه، قاضی، متخاصمین، فقه مذاهب اسلامی
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
shiaali@mshdiau.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|