مسجد و پیشگیری از طلاق و کاهش آسیب‌های اجتماعی ناشی از آن

مسجد، علاوه بر کارکرد اصلی خود که طبق نصوص دینی، عبادت‌‌گاه مسلمانان بوده، کارکردهای دیگری ازجمله: ایجاد زمینه‌‌های همبستگی و مددکاری اجتماعی، تاثیر بر خُرده‌نظام فرهنگی جامعه، تولید و استمراربخشیدن فرهنگ منتزع از متون و منابع دینی می‌‌تواند داشته باشد. یکی از کارکردهای مهم مسجد می‌‌تواند تنظیم، اصلاح و بهبود روابط اجتماعی و نیز روابط بین همسران ‌‌باشد؛ روابطی که گاه به سبب بروز ناسازگاری‌‌ها به اختلافات عمیق تبدیل شده و به گسست خانواده منجر می‌‌شوند و انواعی از آسیب‌‌ها در سطوح متفاوت خرد و کلان را در پی دارد. مقاله حاضر درصدد پاسخ‌گویی به این پرسش است که «مسجد چگونه می‌‌تواند در کنترل آسیب‌‌های اجتماعی ناشی از طلاق موثر باشد؟» این مقاله با روش کیفی و تحلیل آیات، روایات و نیز سیره معصومین^ به تبیین مسئله پرداخته است. نتایج نشان می‌دهد، مسجد با استفاده از ظرفیت‌‌ها و توسعه کارکردهای خود؛ به‌ویژه در امور مربوط به خانواده، می‌‌تواند زمینه‌‌ ایجاد آگاهی‌‌های اولیه را برای پیشگیری از بروز منازعات و برنامه‌‌ریزی در برخی مداخلات پیش از ازدواج فراهم کرده، مهارت‌‌های حل مسئله را به زوجین آموزش داده و در صورت بروز ناسازگاری‌‌ها، با ارائه مشاوره‌‌های تخصصی، تحمل آن‌‌ها را بالا برده و باعث حل اختلافات‌شان گردد. و در نهایت، در صورت بروز طلاق، با زمینه‌‌سازی و انجام برخی حمایت‌‌ها و اقدامات عملی از زوجین و فرزندان و همچنین با بسترسازی برای ازدواج مجدد، آسیب‌‌های اجتماعی این پدیده را کاهش دهد.

Mosques and Prevention of Divorce, and Reduction of Social Harms Resulting from It

In addition to its main role, which according to religious texts is the place of worship of Muslims, the mosque can have other roles such as creating grounds for solidarity and social work, influencing the cultural microsystem of society, producing and perpetuating culture abstracted from religious texts and sources. One of the important roles of the mosque can be to regulate, reform, and improve social relationships as well as the relationships between spouses. Relationships that sometimes turn into deep conflicts due to incompatibilities, lead to family breakup, and then followed by a variety of harms at different micro and macro levels. The current paper seeks to answer the question, How can a mosque be effective in controlling the social harms of divorce? This paper explains the issue with a qualitative method and analysis of verses of the Qur’an, narrations and lifestyle of the Fourteen Infallibles. The findings show that, through using its capacities and developing its functions, especially in matters related to family, the mosque can provide the basis for initial awareness to prevent conflicts, and plan in some interventions before the marriage. The mosque can also teach problemsolving skills to couples, and in case of incompatibilities, by providing expert advice, increase their tolerance and resolve their conflicts. Finally, in case of divorce, the mosque can reduce the social harms of this phenomenon by providing the context and carrying out some support and practical actions for the couple and children, as well as laying the groundwork for remarriage.