مسئولیت‌های اجتماعی انسان از منظر امام علی (ع)با تاکید بر نهج‌البلاغه و نقش تعلیم و تربیت در تحقق آن‌ها

بررسی اجتماعی بودن انسان، ضرورتِ وجود مسئولیت برای او، آگاهی از مسئولیت‌های اجتماعی و عمل به آن از مسائلی است که عدم توجه به آن زمینۀ بسیاری از انحطاط‌های اخلاقی در سطح جامعه خواهد بود؛ بنابراین مسئله‌ی مقالۀ حاضر، بررسی مفهوم اجتماعی بودن انسان و نیز بررسی اهمّ مسئولیت‌های اجتماعی افراد در جوامع اسلامی بر بنیاد سخنان امام علی(ع) در نهج‌البلاغه و نقش تعلیم و تربیت در تحقق این مسئولیت‌های اجتماعی انسان مبتنی بر دیدگاه امام علی(ع) است که هدف پژوهش حاضر، یافتن پاسخ این مسئله است. بر این اساس روش پژوهش، تحلیل محتوای کیفی و قیاس نظری بوده و بر این اساس سعی شده است، با بررسی متنِ نهج‌البلاغه و دیگر سخنان امیرالمومنین(ع)اهم مسئولیت‌های اجتماعی افراد شناسایی و پس‌ازآن نقش تعلیم و تربیت در تحقق چنین مسئولیت‌های اجتماعی تبیین گردد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که ازنظر امام علی(ع) انسان بالفطره موجودی اجتماعی است و برای زیستن در اجتماع به‌ناچار باید با جامعه در ارتباط باشد و برای تحقق این امر لازم است به مسئولیت‌هایی همچون احساس مسئولیت نسبت به جامعه، رعایت حقوق، انصاف و عدالت‌خواهی نسبت به انسان‌ها، تعاون و همکاری در امور اجتماعی و معاشرت و برقراری روابط مهرآمیز با دیگران توجه داشته باشد.

The Social Responsibilities of Man from the Perspective of Imam Ali (AS) with Emphasis on Nahj alBalagha and the role of education in their Becoming

The study of the social being of a person, the necessity of being responsible for him, the awareness of social responsibility and acting to it are the issues that if be ignored Will be created many moral degenerations at the community. The aim of this paper is to examine the sociality of man and the importance of social responsibility of individuals in Islamic societies in the point of view of Imam Ali (as) in Nahj alBalaghah. The research method is qualitative content analysis and, based on this, it has been tried to examine the most important responsibilities of people in the society by reviewing Nahjol Balaq’s text. Findings show that in the viewpoint of Imam Ali (as), human is a social being essentially and must be connected with society if he want live in society. To Access this, it is necessary to have responsibilities such as: 1 feel responsible towards society 2 Observance of rights, fairness and justice towards humans 3 Communicate and establish interpersonal relationships with others.