آسیب‌شناسی انگاره وجوب همگانی امر به‌معروف و نهی از منکر

«کنترل اجتماعی» و «نظارت اجتماعی» از ضرورت‌های هر جامعه برای حفظ انسجام جامعه و محافظت از هنجارهای اجتماعی است که در تعالیم دینی نیز تحت عنوان «امر به‌معروف» و «نهی از منکر» مورد پذیرش و تاکید قرار گرفته است و در فقه اسلامی به‌عنوان واجب کفایی مورد پذیرش بسیاری از محققان و عالمان قرار گرفته است؛ با این وجود، بسیاری از محققان کوشیده‌اند برخی از مراحل این دو فریضه را وظیفه‌ای همگانی مطرح کنند و عموم مردم را موظف به انجام آن نمایند. این مقاله بدون ورود به ادله‌ی فقهی، می‌کوشد با نگاهی به شواهد تاریخی و تجربیات اجرای این دو فریضه، پیامدهای اجتماعی همگانی‌شدن آن‌ها را در سه عنوان زیر بررسی نماید: 1. شیوع سطحی‌نگری و عوام‌زدگی 2. بی‌نظمی و اختلال نظام 3. محدد‌‌شدن دایره‌ی تاثیر.

Pathology of the Idea of Public Obligatoriness of Enjoining what is Right and Forbidding Evil

"Social control" and "social supervision" are the necessity for every society to maintain community cohesion and protect social norms. They are also accepted and emphasized in the religious teachings as "enjoining what is right" and "forbidding evil", and in Islamic jurisprudence, they have been accepted by many scholars as a collective duty. Nevertheless, many scholars have tried to introduce some of the stages of these two duties as a public obligation and make the public obligated to do them. This article, without entering into the jurisprudential evidence, tries to examine the social consequences of their becoming public in the following three titles, by looking at the historical evidence and experiences of the implementation of these two obligations: 1. the prevalence of superficiality and populism; 2. disorder and disruption in the system 3. the limitation to the impact circle.