جایگاه قفقاز و استحکامات مرزی آن در تعاملات ساسانیان با امپراتوری روم

انسداد مرزها و ساخت استحکامات دفاعی مرزی، پیشینه طولانی در سیاست دفاعی ایران داشته است. قفقاز از جمله مناطق مهم جغرافیایی و استراتژیکی است که همواره جایگاه بسیار مهمی در تعاملات سلسله‌های ایرانی با دولتهای همجوارشان در مناطق شمال غربی داشته است. استحکامات مرزی این منطقه نقش عمده‌ای در حفظ و پیش برد بخشی از منافع و مطامع سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و مذهبی دولت ساسانی و همچنین تعیین نوع روابط با امپراتوری روم ایفاء نموده است. این جستار در پی آن است تا به این سوال پاسخ دهد که چه عواملی سبب شد تا قفقاز و استحکامات دفاعی آن در تعاملات میان این دو قدرت بزرگ دنیای باستان نقش مهمی را ایفاء کند؟ همچنین این تعاملات سرانجام منتج به چه نتایجی برای این دو قدرت بزرگ شد؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، دولت ساسانی، به منظور مقابله با اقوام مهاجم مختلف که مرزهای ایران در منطقه قفقاز را مورد تعرض قرار می‌دادند به سیاست انسداد مرزها، ساختن استحکامات دفاعی مرزی، قلعه‌ها و شهرهای مرزی روی آورد. هم‌چنین نقش این استحکامات مرزی در سیاست خارجی ساسانیان حول مقابله با اقوام مهاجم به منطقه قفقاز و جلوگیری از ورود آن‌ها به قلمرو امپراتوری روم در قبال دریافت هزینه‌های مالی از امپراتوری روم بود.