واکاوی علل تشکیل و پیامدهای پلیس جنوب ایران

برقراری نظم و امنیت دغدغه همیشگی جامعه ایرانی بوده است. بعد از انقلاب مشروطه اعمال نفوذ و دخالت‌های دو دولت روس و انگلیس، به عوامل عمده در تهدید نظم و امنیت جامعه ایرانی اضافه گردید. با وقوع جنگ جهانی و بروز ناامنی‌های مستمر و گسترده، دو کشور روس و انگلیس برای حفاظت از منافع خود و تامین امنیت عوامل خود اقداماتی را انجام دادند. روسیه نظامیان خود را در مناطق شمالی ایران از آذربایجان تا خراسان مستقر کرد؛ اما رویکرد دولت انگلستان به جای حضور مستقیم نظامی، تشکیل پلیس جنوب ایران (s.p.r.) بود. این مقاله با استفاده از روش تحلیلی-تاریخی و با تکیه بر منابع و اسناد مربوطه علل تشکیل و اقدامات و پیامدهای این نیرو را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهد. یافته‌های پژوهش حاکی است که دولت انگلستان برای حفاظت از منابع نفتی خود در مسجدسلیمان، مقابله با عوامل نفوذی آلمان، تامین امنیت عوامل خود و حفظ منافع تجاری‌اش، اقدام به تشکیل این پلیس کرد. تشکیل این پلیس توسط انگلیس هرچند به نام ایران بود، اما با واکنش دولت و جامعه ایران روبرو شد.