تحلیلی بر راهبردهای انتظامی- امنیتی در کتاب عهد اردشیر (عصر ساسانیان)

ایجاد انتظام و در پی آن برقراری امنیت از مهم‌ترین کارکردهای هر حکومت یا نظام سیاسی است و با توجه به اینکه در هر نظام سیاسی، ایجاد نظم و برقراری امنیت با موضوع تداوم قدرت و سلطه حکمرانان ارتباط دارد، پس می‌توان گفت وجود نظم و امنیت در اشکال مختلف کاملاً در ارتباط مستقیم با نحوه و کیفیت حکومت حاکمان است. بر همین اساس در فرهنگ سیاسی ایران باستان، بهبود کیفیت فرمانروایی شاهنشاهان و یا عمل به خویشکاری بر اساس فره ایزدی، بخشی از خلا‌های امنیتی و انتظامی جامعه را که منجر به زوال حکومت و سقوط پادشاهی می‌شده را از میان برمی‌داشته است. کتاب عهد اردشیر حاوی اندرزهای اردشیر، موسس سلسله ساسانی، خطاب به جانشینان خویش و برآمده از اندیشه سیاسی ایرانیان باستان است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ‌گویی بدین پرسش است که اردشیر در اندرزنامه خویش در راستای ایجاد انتظام و امنیت در جامعه، در حوزه حکمرانیِ شهریاران چه راهبردهایی را توصیه می‌کند؟ و هدف اردشیر از ارائه این راهبردها چیست؟ نتایج پژوهش حاکی از آن است که اردشیر با در نظر گرفتن اصول حاکم بر ایدئولوژی حکومت ساسانیان، بایدها و نبایدهای شهریاری را در حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ارائه می‌دهد. می‌توان گفت هدف کوتاه‌مدت اردشیر از بیان این راهکارها، بهبود کیفیت حکمرانی برای شاهان پس از خود، ایجاد نظم و حفظ امنیت هم در بعد داخلی و هم خارجی و هدف بلندمدت وی، حفظ و بقای حکومت یا نظام سیاسی بوده است.

an analysis of police-security strategies in the book ahed ardashir (sasanian era)

establishing order and then establishing security is one of the most important functions of any government or political system, and considering that in any political system, establishing order and establishing security is related to the issue of the continuation of the power and dominance of the rulers, so it can be said that the existence of order and security in the different forms are directly related to the manner and quality of the ruler’s rule. accordingly, in the political culture of ancient iran, improving the quality of the kingdom of the emperors or practicing self-reliance based on the yazidi tradition, has removed part of the security and order gaps in the society that led to the decline of the government and the fall of the kingdom. the book ahed ardashir contains the instructions of ardashir, the founder of the sassanid dynasty, addressed to his successors and derived from the political thought of ancient iranians. this research, with a descriptive-analytical method, seeks to answer the question, what strategies does ardeshir recommend in his directive in order to create order and security in the society, in the field of shahriaran governance? and what is the purpose of ardeshir in presenting these strategies? the results of the research indicate that ardeshir presents the dos and don’ts of shahriari in different political, social and cultural fields, taking into account the principles governing the ideology of the sasanian government. it can be said that ardeshir’s short-term goal of expressing these strategies was to improve the quality of governance for the kings after him, to create order and maintain security both internally and externally, and his long-term goal was to maintain and survive the government or political system.