اهمیت نیروی دریایی حوزه خلیج فارس در ترتیبات نظامی و امنیتی منطقه ای دوره پهلوی

با تاسیس سلسله پهلوی ، خلیج فارس و دریای عمان در سیاست های داخلی و بین المللی ایران جایگاه ویژه ای یافت. این حوزه استراتژیک پهناور آبی به صورت راهبردی برتحقق برنامه های سیاسی، اقتصادی و بخصوص ترتیبات نظامی کوتاه مدت و بلند مدت ایران تاثیر می گذاشت. با ارتقای جایگاه این منطقه، لزوم دستیابی ایران به یک نیروی دریایی قدرتمند، ضرورت یافت. از دهه 40ش/ 60 م در یک روند تدریجی، ایران دارای یکی از نیرومندترین ناوگان نظامی در سطح خلیج فارس تا اقیانوس هند شد. این نیرو، ابزاری کارآمد برای اجرای سیاست های تدافعی و نقش آفرینی جدید امنیتی ایران در منطقه خلیج فارس و دریای عمان محسوب می گردید.این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و براساس مطالعۀ کتب، اسناد، بایگانی‌های متعدد داخلی و نشریات گوناگون ایران در دورۀ مذکور انجام شده است و هدف از آن شناخت نقش آفرینی دریایی عصر پهلوی و اثبات حاکمیت نظامی و امنیتی مثبت عناصر ایرانی در منطقه خلیج فارس و دریای عمان می باشد. و در پی پاسخ به این سوال است که نیروی دریایی ایران چه نقشی در اجرای عملی ترتیبات دفاعی و امنیتی ایران عصر پهلوی در منطقه خلیج فارس داشته است؟و در پایان به این نتیجه می رسد که دستیابی به قدرت و سیادت دریایی موجب گردید تا ایران به صورت بالقوه و بالفعل توانایی انجام و تحقق سیاست های نظامی و امنیتی خود را این منطقه داشته باشد که بدون آن، نیل به این اهداف و حفظ منافع و دفاع از آب ها و مرزهای دریایی کشورامکان پذیر نبود.

the importance of the persian gulf navy in the regional military and security arrangements of the pahlavi period

the importance of the persian gulf navy in the regional military and security arrangements of the pahlavi period  abstract:with the establishment of the pahlavi dynasty, the persian gulf and the oman sea found a special place in iran’s domestic and international politics. this strategic water area had a strategic effect on the realization of iran’s political, economic and especially short-term and long-term military arrangements. with the promotion of the position of this region, the need for iran to acquire a powerful navy became necessary. from the 1940s/1960s, in a gradual process, iran had one of the most powerful military fleets in the persian gulf to the indian ocean. this force was considered to be an effective tool for implementing iran’s new security and defense policies in the persian gulf region and the oman sea.- purpose: the author tries to answer the following question by relying on first-hand sources:what role has the iranian navy played in the practical implementation of iran’s defense and security arrangements in the persian gulf region?- method and approach: the descriptive-analytical research method is based on the study of books, documents of numerous internal archives and various publications of iran in the mentioned period.