ریشه‌یابی پدیده خشونت در ارتش رضاشاه علیه ایلات

به دنبال کودتای سوم اسفند 1299 و تلاش رضاخان برای تشکیل یک ارتش یکپارچه و مدرن، قدرت حکومت مرکزی به نحو بی‌سابقه‌ای افزایش یافت. این تحول در زمانی بود که هرج‌ومرج و ناامنی سراسر ایران را فراگرفته و برقراری امنیت مهم‌ترین توقع جامعه از دولت بود. با تشکیل قشون متحدالشکل، سرکوبی ایلات و عشایر در دستور کار قرار گرفت و تقابل‌های زیادی با ایلات کردستان، لرستان، کرمانشاهان، آذربایجان، بلوچستان و دیگر مناطق روی داد. هدف پژوهش حاضر بررسی پدیده خشونت ارتش در رویارویی با عشایر و ایلات و ماهیت این تصادمات است. مقاله با تکیه بر منابع و پژوهش‌های معتبر و به شیوه توصیفی تحلیلی و به روش پژوهش تاریخی درصدد پاسخ به این سوال است که خشونت‌های ارتش در برابر عشایر و مخالفان از چه ماهیتی برخوردار بود؟ مقاله به این نتیجه می‌رسد خشونتی که ارتش پهلوی اول به بهانه برقراری امنیت، در تقابل با ایلات و عشایر، مرتکب شد تا حد زیادی غیرضروری و سلیقه‌ای بود؛ برای نمونه فرماندهانی مانند امیر احمدی و شاه‌بختی و دولو بیشتر به قصد غارت و چپاول دارایی‌های مخالفان و کسانی چون البرز و خزاعی از روی جاه‌طلبی به خشونت دست زدند.

investigating the roots of the phenomenon of violence in reza shah’s army against tribes

following the coup d’état of march 1920 and reza khan’s efforts to form a unified and modern army, the power of the central government increased in an unprecedented manner. this development took place at a time when chaos and insecurity spread all over iran and establishing security was the most important expectation of the society from the government. with the formation of a uniform army, the suppression of tribes and nomads was put on the agenda and many confrontations took place with the tribes of kurdistan, lorestan, kermanshah, azerbaijan, baluchistan and other regions. the aim of the current research is to investigate the phenomenon of army violence in confrontation with nomads and tribes and the nature of these clashes. relying on reliable sources and researches, the article seeks to answer the question of what was the nature of the army’s violence against the nomads and opponents in a descriptive, analytical and historical research method? the article comes to the conclusion that the violence committed by the first pahlavi army against the tribes and nomads under the pretext of establishing security was largely unnecessary and tasteful; for example, commanders such as amir ahmadi, shahbakhti, and dolo mostly committed violence with the intention of looting and plundering the properties of the opposition, and those such as alborz and khazaei committed violence out of ambition.