بسترهای تهدید امنیت اقتصادی در جوامع روستایی ایرانِ عصر سلجوقی

امنیت را اطمینان خاطر افراد و گروه‌های مختلف اجتماعی نسبت به حفظ موجودیت و هویت خود در برابر تحولات عادی و عمدی دانسته‌اند. نظم و امنیت از مهم‌ترین و بنیادی‌ترین نیازهای هر جامعه برای بازتولید شرایط تداوم حیات آن جامعه است. یکی از ابعاد مهم امنیت هر جامعه‌ای امنیت اقتصادی است که بستر و زیربنای اساسی جوامع برای دستیابی به توسعه و رفاه اجتماعی محسوب می‌شود. در تاریخ اجتماعی ایران، روستا واحد استقرارگاهی است که گروهی از مردم در آن یکجانشین شده‌ و عمدتاً به کشاورزی و دامداری مشغول‌اند. اقتصاد جامعه ایرانی در دوره میانه به‌ویژه از منظر تامین درآمد مالیاتی، تولید مواد غذایی و تامین مواد خام مورد نیاز صنایع شهری وابسته به تولیدات کشاورزی و روستائیان بود. با وجود نقش بسیار مهم و تعیین کننده جامعه روستایی، از منظر عوامل و زمینه‌های تاثیرگذار امنیتی، به مراتب بیشتر از جوامع شهری و کوچروی آسیب‌پذیر می‌نمود. این تحقیق بر آن است که با استفاده از روش تحلیل تاریخی و استناد به منابع و شواهد، این سوال را مورد مطالعه و واکاوی قرار دهد که مولفه‌های تاثیرگذار بر امنیت اقتصادی جوامع روستایی چه بودند؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که ساخت دولت و قدرت، گسترش شیوه زندگی و معیشت کوچروی، نظام حقوقی و مالیاتی حاکم و تحولات سیاسی- نظامی از مهم‌ترین عواملی بودند که زندگی روستایی را دچار ناامنی فزاینده کرده و بازتولید شرایط تداوم این شیوه تولید و زندگی را با تهدیدات بنیادی مواجه می‌ساخت.

threats to economic security in the rural communities of iran during the seljuk period

security has been regarded as the assurance of individuals and different social groups to preserve their existence and identity against normal and intentional changes. order and security are of the most important and fundamental needs of any society to reproduce the conditions for the continuation of life of that society. one of the important dimensions of the security of any society is economic security, which is considered the basic foundation of societies to achieve development and social welfare. in the social history of iran, a village is a settlement unit where a group of people are settled and are mainly engaged in agriculture and animal husbandry. the economy of iranian society in the middle period, especially from the perspective of providing tax revenue, food production and providing raw materials needed by urban industries, was dependent on agricultural and rural productions. despite the very important and decisive role of the rural community, from the point of view of the factors and fields affecting security, it was far more vulnerable than the urban and rural communities. this research aims to study and analyze the question of what were the factors influencing the economic security of rural communities by using the method of historical analysis and citing sources and evidence. the findings of the research show that the construction of the government and power, the expansion of the nomadic way of life and livelihood, the ruling legal and tax system, and the political-military developments were among the most important factors that made rural life increasingly insecure and reproduced the conditions for the continuation of this way of production and life with faced fundamental threats.