تاثیر تعصبات فرقه‌ای در ناامنی مرزهای ایران و عثمانی (1195ق./1782م. تا 1250ق./1834م.)

ناامنی در حاشیه مرزهای غربی ایران در دوره قاجاریه عوامل مختلفی داشت و تعصبات مذهبی یکی از زمینه‌های بی‌ثباتی مناطق مرزی ایران و عثمانی بود. هدف این تحقیق بازشناسی زمینه‌های مذهبی بحران‌زا در سرحدات غربی ایران بوده و مقاله با روش توصیف تاریخی و اسنادی، در پی پاسخ به این پرسش است: تعصبات فرقه‌ای چه تاثیری در وقوع ناامنی و بی‌ثباتی در مناطق مرزی بین ایران و عثمانی داشته است؟ فرض می‌شود که شیوه زندگی ایلی و تعصبات فرقه‌ای از عوامل بروز ناآرامی‌ها در حاشیه مرزهای غربی ایران و بروز تنش در مناسبات ایران و عثمانی بوده‌اند.یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که وجود اماکن مقدس و رفت‌و‌آمد زائران از چالش‌های بحران‌زا بین ایران و عثمانی بوده‌اند که پس از کشتار شیعیان عراق توسط وهابی‌ها، به جنگ بین دو همسایه انجامید. در این ‌بین، کشورهای اروپایی از یک‌سو با حمایت از وهابیان و از سوی دیگر با دخالت در تعیین خطوط مرزی، اجازه ندادند، این اختلافات به‌طور کامل ریشه‌کن گردد.

effect of sectarian prejudices in the insecurity of iranian and ottoman borders (1195 a.h./1782 a.d. to 1250 a.h./1834 a.d.)

the insecurity of iran’s western borders during the qajar era had various factors, and religious prejudices were one of the reasons for the instability of iran and ottoman border areas. the aim of this research is to identify the religious contexts that cause crisis in the western borders of iran, and the article, using the method of historical description and documents, seeks to answer this question: what effect did religious beliefs have on the occurrence of insecurity and instability in the border areas between iran and the ottoman empire? it is assumed that two groups of factors caused these unrests: firstly, local factors whose political and religious dimensions were reflected in iran and ottoman relations, and other external factors that were completely dependent on the actions of the european colonial powers. the findings of the research indicate that: the existence of holy places and the movement of pilgrims have been one of the crisiscausing challenges between iran and the ottomans, which led to a war between the two neighbors after the killing of iraqi shiites by the wahhabis. in the meantime, the european countries, on the one hand, by supporting the wahhabis and on the other hand, by interfering in determining the border lines, did not allow these differences to be completely eradicated.