پیامدهای قیام صاحب‌الزنج بر امنیت و نظم اجتماعی خوزستان

صاحب الزنج در سال 255 ق در اطراف بصره و در جوار خوزستان با شعار نجات بردگان بر علیه خلافت عباسی قیام نمود. او با طرح برخی آرمان های عدالت‌محور و با تکیه بر خشونت، قیام خود را آغاز نمود و به مدت 15 سال در برابر خلافت مقاومت نمود. در این مدت خوزستان نیز به طور مستمر در معرض فعالیت های وی بود. سوال اصلی پژوهش حاضر آن است که پیامدهای قیام زنگیان که با شعارهای عدالت‌محور انجام پذیرفت بر امنیت و نظم اجتماعی خوزستان چه بود؟این پژوهش از نوع پژوهش تاریخی و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی انجام گردید. یافته‌های پژوهش حاضر بیانگر آن است که با وجود طرح برخی شعارهای دینی، نجات بردگان زنگی، اجرای عدالت و سرنگونی خلافت عباسیان از جانب صاحب الزنج اما رویکرد اصلی او پس از آغاز شورش و موفقیت های اولیه، تحمیل خواسته هایش با تاراج و کشتار بی رحمانه مردم به‌ویژه ساکنان شهرها بود. در این میان روستاها و شهرهای خوزستان بارها توسط زنگیان مورد یورش بی‌رحمانه قرار گرفتند، اموال مردم غارت شد، بسیاری از آنان به قتل رسیدند، برخی به بردگی گرفته شده و اقشار دیگری از ترس از خانه های خود گریختند. ماحصل فعالیت زنگیان در خوزستان پایمال شدن جان و مال مردم خوزستان و نابودی امنیت و نظم اجتماعی این ناحیه بود. ضمن این‌که با حضور آنان دیگر قدرت های رقیب نیز برای مبارزه با زنگیان به خوزستان یورش برده و ناامنی را در این منطقه افزایش دادند.

Consequences of Sahib alZanj Uprising on Security and Social Order in Khuzestan

Sahib alZanj revolted against the Abbasid caliphate in 255 AH around Basra and near Khuzestan with the slogan of rescuing slaves. He started his uprising by proposing some justiceoriented ideals and relying on violence, and resisted the caliphate for 15 years; during this period, Khuzestan was also constantly exposed to his activities. The main question of the present study is what were the consequences of the Zangian uprising, carried out with justiceoriented slogans, on the security and social order of Khuzestan?This research was a historical research using descriptiveanalytical method. The findings of the present study indicate that despite the design of some religious slogans, the rescue of Zangi slaves, the implementation of justice and the overthrow of the Abbasid caliphate by Sahib alZanj, but his main approach after the beginning of the uprising and initial success, he impose his demands by looting and the brutal killing of people, especially city dwellers; In the meantime, the villages and towns of Khuzestan were repeatedly brutally attacked by the Zangians, people’s property was looted, many of them were killed, some were enslaved and others fled their homes for fear; Of course, in some cases, they escaped the massacre by surrendering and paying a ransom. The result of Zangian’s activity in Khuzestan was the trampling of the lives and property of the people of Khuzestan and the destruction of security and social order in this area; In addition, with their presence, other rival powers also attacked Khuzestan to fight the Zangians and increased insecurity in the region.