سامانه‌های امنیتی – انتظامی ساسانی‌ها در دره تخت‌چان پلدختر و نگاهی به دره سَیْمَرِه

قلعه‌ها از بناهایی است که در دوره ساسانیان از ملزومات شهرسازی محسوب می شده و به‌عنوان سازه‌ای دفاعی امنیتی و محل حکمرانی بوده که عموماً در ارتفاعات ساخته می‌شدند. شرایط طبیعی و جغرافیایی در ساخت این آثار بیشترین تاثیر را داشته است. به گونه ای که این بناها، معمولاً مشرف بر جلگه ها و راه های ارتباطی احداث می‌شدند. وضعیت خاص رشته‌کوه‌های غرب کشور ایران به‌ویژه استان لرستان سبب شده تا شاهراه های ارتباطی آن از روزگاران باستان تاکنون چندان تغییر مسیر نیابد. در همین راستا، طی بررسی در شرق پل‌دختر، به تعدادی سازه و قلاع (سَروگل و سَروناز) برخورد شد که ترکیبی از قلوه سنگ، خاک رس و آهک بودند. هدف این پژوهش، بررسی سازه‌های امنیتی دفاعی ساسانیان در محدوده دره تخت چان است که قلعه های ایجاد شده در دره سَیْمَرِه را مورد بررسی قرار داده است. روش بررسی پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به دو روش میدانی و کتابخانه ای است. نویسندگان پژوهش با توجه به نوع معماری سازه ها و قلاع، بهره‌گیری از روایت های شفاهی و کتب تاریخی، راه های مهم باستانی و دیگر قلعه های منطقه به این نتیجه رسیده‌اند که این نوع سازه ها و قلاع متعلق به ساسانیان می‌باشد. همچنین نتایج یافته ها نشان می‌دهد که عملکرد قلعه‌های یافت شده در دره تخت چان از اقدامات ساسانیان برای دفاع از امنیت شهرهایشان بوده که در حوزه ای ایجاد شده اند که در مسیر شاهراه های باستانی بوده است.

Sassanid security and law enforcement systems in Takhtochan Poldakhtar valley and a look at Seymareh valley

Castles are one of the buildings that were considered as urban planning necessities in the Sassanid period and were used as defensesecurity structures and places of governance that were generally built in the heights. Natural and geographical conditions have had the greatest impact on the construction of these works. In such a way that these buildings were usually built overlooking the plains and communication routes. The special situation of the mountains in the west of Iran, especially in Lorestan province, has caused its communication highways to not change direction since ancient times. In this regard, during the study in the east of Poldakhtar, a number of structures and castles (Sarogol and Saronaz) were encountered, which were a combination of rubble, clay and lime. The purpose of this study is to investigate the securitydefense structures of the Sassanids in the area of ​​Takhtchan valley, which has examined the castles created in the valley of Seymareh. The research method is descriptiveanalytical and data collection is in two methods: field and library. The authors of the study have concluded that this type of structures and castles belong to the Sassanids, considering the type of architecture of structures and castles, the use of oral traditions and historical books, important ancient roads and other castles in the region. . The results also show that the function of the forts found in TakhteChachan valley was one of the Sassanid actions to defend the security of their cities, which were created in areas that were along the path of ancient highways.