ردپای مبارزان دوره رضاخانی در شناسنامه اطلاعاتی شهربانی کرمانشاه

به تازگی سندی ارزشمند از شهربانی کرمانشاه در دوران رضاخان و مربوط به سال‌های 1310 تا 1315 خورشیدی یافت شده که شناسنامۀ اطلاعاتی افراد تحت تعقیب آن دوران است. در میان افراد مختلف مطرح شده در این سند، نام و تصویر تعدادی از مبارزان مخالف استبداد رضاخانی دیده می‌شود که بیشتر آن‌ها با دستور وی و توسط عوامل زندان قصر کشته ‌شده‌اند. این مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و مراجعه به منابع کتابخانه‌ای درصدد معرفی، مبارزات و سرانجام تلخ تعدادی از این افراد است که علاوه بر معرفی صوری و محتوایی این سند در صدد معرفی سابقه مبارزاتی تعدادی از این مبارزان است. نتایج تحقیق حاکی از نقش مبارزاتی افراد انقلابی آن دوران در زمینه‌های مختلف است: عده‌ای از این مبارزان همچون شیخ محمدتقی بهلول در لباس روحانیت بوده و از حریم ارزش‌های اسلامی مانند حجاب دفاع می‌کرده‌اند. عده‌ای از جمله بزرگان برخاسته از دامن عشایر بودند که سابقه‌ای دیرینه در مبارزه با حکومت‌های دست‌نشانده‌ای همچون رضاخان داشتند. کسانی مانند ناصرخان قشقایی و یوسف خان امیر مجاهد. عده‌ای از آن‌ها از صاحبان قلم و اندیشه بودند مانند فرخی یزدی و یحیی دولت‌آبادی. از میان آن‌ها فردی چون شیخ خزعل کعبی به منافع شخصی خود بیش از هر چیز دیگری می‌اندیشید و در مبارزه با رضاخان ثبات فکری نداشت.

Footprints of Rezakhani fighters in the Kermanshah police information card

Recently, a valuable document of the Kermanshah police during the reign of Reza Khan related to the years 1310 to 1315 was found, which is the identity card of the prosecuted people at that time.  Among the various individuals mentioned in this document are the names and images of a number of fighters opposed to Rezakhani’s tyranny, most of whom were killed on his orders and by palace prison agents.  This article uses a descriptiveanalytical method and refers to library sources to introduce,battles and finally the bitter fate of some of these people. In addition to the formal and content introduction of this document,this paper seeks to introduce the battles of some of these fighters.  The results of the research indicate the role of the revolutionary people of that time in various fields: some of these fighters, such as Sheikh Mohammad Taghi Behlool, dressed as clerics and defended the sanctity of Islamic values ​​such as  hijab.  Some of them were tribal elders like Naser Khan Qashqaei and Yousef Khan Amir Mojahed who had a long history of fighting against tyrannical governments such as Reza Khan. Some of them were writers and thinkers, such as Farrokhi Yazdi and Yahya Dolatabadi.  Among them, somebody like Sheikh Khazal Kaabi thought of his personal interests more than anything else and did not have intellectual stability in the fight against Reza Khan.