جایگاه و نقش سیاسی - امنیتی قلاع خراسان در دوره افشاریه

قوام و حراست از حیات اجتماعی ایالت خراسان به‌واسطه عواملی همچون موقعیت مرزی و چپاول دستجات ترکمن، تاتار و افغان، وابستگی تامی به قلعه جات داشت. چنین دژهایی افزون بر برقراری ثبات سیاسی نظامی حکومت، محلی برای انجام فعالیت‌های بازرگانی و کشاورزی و همچنین ذخیره اقلام خوراکی و تدارکات جنگی بود. با توجه به اهمیت موضوع، در پژوهش کنونی به این سوال پاسخ داده می‌شود که قلعه‌جات خراسان چه جایگاه و نقشی در حیات اجتماعی دوره افشاریه ایفا می‌کردند؟ به‌منظور پاسخ‌گویی به سوال مذکور، این فرضیه را به آزمون می‌گذاریم که کارویژه‌های مهم و متعدد قلعه‌ها ازجمله حراست از جان و مال اهالی و برقراری ثبات سیاسی، موجب شده بود تا مدعیان مختلف سلطنت اهتمام ویژه‌ای به استحکام و تهیه تدارکات در قلعه موطن و قلعه‌های اقماری پیرامونشان به‌عنوان مراکز ثقل حکومت خود داشته باشند. پژوهش حاضر، با استفاده از روش تحقیق تاریخی و جمع‌آوری داده‌های کتابخانه‌ای از منابع دست‌اول تاریخی پس از توصیف و طبقه‌بندی تحولات سیاسی و نظامی مرتبط با قلعه‌های خراسان به تحلیل و تفسیر این ویژگی‌ها و تاثیرات آن بر قدرت گیری مدعیان مختلف حکومت می‌پردازد.

The political _security role and position of Khorasan fortresses during Afsharian

The consistency and protection of Khorasan state’s social life was fully dependent on the fortresses due to some elements such as boundary position and Afgan,Tatar, Torkaman group’s plunder. In addition to the establishment of military stability of the government,such a fortresses were a place to conduct commercial _agricultural activities and also to store foodstuffs and military procurement. Regarding the importance of the topic, the present research answer the question that what was the role of Khorasan fortresses in social life during Afsharie? In order to answer this question we test the hypothesis that the important functions of castles such as protection of people’s lives and property,establishing political stability caused the different claimants of throne made particular endeavors to strengthen and to provide procurement in domestic castles and surrounding satellite  ones as their government’s center of gravity. Using historical method and collecting library data from first _hand resources,this research described and classified military and political transformations related to Khorasan. Finally it analyzed these features and influences on the throne’s claimant empowerment.