آشکارسازی ساختارهای زیرسطحی باستانی در تپه حصار دامغان با استفاده از داده های مغناطیس سنجی

استفاده از روش های ژئوفیزیکی در کاوش های باستانی، قبل از حفاری، جهت تعیین مرز بی هنجاری ها می تواند مفید و موثر باشد. در این میان، به دلیل نداشتن اثرات مخرب محیطی، روش مغناطیس سنجی یکی از روش های پرکاربرد است. در محوطه های باستانی تغییر مغناطیدگی در محیط به دلایل طبیعی و فعالیت های بشری صورت می گیرد. به کمک روش مغناطیس سنجی، تباین خودپذیری مغناطیسی محیط پیرامون به‌طورکلی با اقلام فلزی، مصالح ساختمانی مورداستفاده و حفره‌های پرشده با مواد متنوع که دارای خاصیت مغناطیسی هستند، موردمطالعه قرار می‌گیرد. در این مقاله از داده های مغناطیس مصنوعی، واقعی و فیلترهای فازی به‌منظور بررسی ساختارهای زیرسطحی در محوطه باستانی تپه حصار دامغان استفاده‌شده است. در این راستا از فیلترهای زاویه تمایل، نقشه تتا، لاپلاسین و تانژانت ‌هایپرپولیک استفاده شد. همچنین در این مقاله یک فیلتر توانمند جدید که یک زاویه از نسبت مشتق های افقی است و در راستای محور قائم نرمالیزه شده، معرفی شد. این فیلتر روی لبه ها بیشینه می شود و به‌خوبی مرزها را آشکار می کند. نتایج حاصل از بررسی‌ داده‌های مغناطیسی تپه حصار با نتایج حفاری‌های انجام‌شده انطباق بالایی دارد.