الگوی میدان تنش در پایانه جنوبی سامانه گسلی نهبندان با استفاده از وارون‌سازی ساز و کار کانونی زمین‌لرزه‌ها: گستره ریگان

انحراف محلی میدان تنش منطقه‌ای می‌تواند بر سازوکار زمین‌لرزه‌ها در مقیاس محلی تاثیر گذار باشد. در بخش مرکزی، خاوری و ‏جنوب خاوری ایران راستای بیشینه تنش افقی (‏σ1‎‏) منطقه‌ای ‏ne-sw‏ است. در حاشیه‌ی جنوبی بلوک لوت، محدوده ریگان، ‏دو زمین‌لرزه با بزرگای 6.5 و 6.2 به ترتیب در آذر و بهمن ماه سال 1389 در راستای دو گسله‌ی کور رخ داده‌اند. زمین‌لرزه اول ‏با سازوکار راستالغز راست‌بر در طول گسله‌ی با راستای ‏ne-sw‏ خاور چاه‌قنبر و زمین‌لرزه دوم با سازوکار راستالغز چپ‌بر در ‏طول گسله‌ی با راستای ‏nw-se‏ جنوب چاه‌قنبر اتفاق افتاده‌اند. برخلاف زمین‌لرزه اول، سازوکار زمین‌لرزه دوم با سازوکار قابل ‏انتظار در رژیم تنش منطقه‌ای گستره خاور و جنوب خاور ایران قابل توجیه نیست. برای بررسی این تفاوت، وضعیت تنش محلی ‏در گستره ریگان و پیرامون بلوک لوت با وارون سازی سازوکار کانونی 74 زمین لرزه (1397-1312) با بزرگای 4.8‏mw≥ ‎‏ به‏دست آمد. نتایج نشان‌داد راستای محور بیشینه تنش افقی در طول پهنه گسله نهبندان از شمال به جنوب 33 درجه در جهت ‏عقربه‌های ساعت چرخیده و در محدوده ریگان به ‏‎°e‎‏077‏‎ n‏ می‌رسد. این تغییرات با الگوی قابل انتظار برای انحراف محلی تنش ‏در بخش‌های کششی پایانه‌ گسله‌های راستالغز همخوان است. در‌صورتی که در پهنه تراستی شهداد در باختر ریگان، راستای ‏محور بیشینه تنش افقی ‏‎°e‎‏026-013‏‎ nاست. بنابراین، منطقه ریگان از نظر ساختاری بخشی از پایانه جنوبی سامانه گسلی ‏نهبندان درنظر گرفته می‌شود. بنابراین مطالعه، از میان عوامل موثر در تغییر تنش محلی و درنتیجه سازوکار زمین‌لرزه‌ها در ‏گستره ریگان، بیشترین نقش را می‌توان به فعالیت پهنه گسله پی‌سنگی نهبندان اختصاص داد. ‏