اثر پرایمینگ و فرسودگی بذر بر شاخص‌های جوانه‌زنی و فعالیت برخی آنزیم‌های هیدرولیتیک و چرخه گلی‌اکسیلات در ذرت (zea mays l.)

به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ و فرسودگی بذر بر شاخص‌های جوانه‌زنی و فعالیت برخی آنزیم‌های هیدرولیتیک و چرخه گلی‌اکسیلات در گیاهچه ذرت آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل تیمار پیری تسریع شده در سه سطح (صفر، 11 و 13روز) و پرایمینگ در چهار سطح (شاهد، هیدرو پرایمینگ، پرایمینگ با اسید سالیسیلیک (100 میلی‌مولار) و جیبرلین (20 میلی‌مولار)) بود. نتایج نشان داد که فرسودگی شاخص‌های جوانه‌زنی شامل درصدجوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، میانگین جوانه‌زنی روزانه، ضریب جوانه‌زنی و ارزش جوانه‌زنی را کاهش داد، ولی پرایمینگ با اسیدسالیسیلیک، هیدرو به‌ویژه جیبرلین این صفات را بهبود بخشید. کمترین سرعت جوانه‌زنی روزانه و میانگین مدت جوانه‌زنی در هیدروپرایمینگ، پرایمینگ با اسیدسالیسیلیک مخصوصا پرایمینگ با جیبرلین و بدون فرسودگی حاصل شد. فعالیت آنزیم‌های آلفا آمیلاز و مالات سنتاز در تیمار جیبرلین و بدون فرسودگی نسبت به شاهد به ترتیب با 71 درصد و 26 درصد افزایش نشان دادند. بیش‌ترین فعالیت آنزیم لیپاز در تیمار جیبرلین (73.41 واحد بر میلی‌گرم پروتئین) حاصل گردید. همچنین، فرسودگی باعث کاهش فعالیت آنزیم لیپاز شد. درکل، استفاده از پیش‌تیمار جیبرلین موجب تقویت شاخص‌های جوانه‌زنی و فعالیت برخی آنزیم‌های هیدرولیتیک و چرخه گلی‌اکسیلات بذرهای فرسوده ذرت شد و رشد گیاهچه را افزایش داد.

the effect of seed priming and aging on germination indices and activity of some hydrolytic enzymes and glyoxylate cycle in corn (zea mays l.)

in order to investigate the effect of priming and aging on germination indices and activity of hydrolytic enzymes and cycle glyoxylate in corn seed, a factorial experiment was conducted based on completely randomized design at the university of mohaghegh ardabili in 2022 with 3 replications. treatments were accelerated aging (control without aging, 11 and 13 days) and priming (control, hydro priming, priming by gibberellin (20 mg lit 1) and salicylic acid (100 mg lit 1)).the results showed that aging of germination indicators including germination percentage (gr), germination rate (gr), mean daily germination (mdg), germination coefficient (gc), germination value (gv) decreased, but priming with salicylic acid, hydro especially gibberellin improved these traits. the lowest daily germination speed (dgs) and mean germination time (mgt) were obtained in hydropriming, priming with salicylic acid, especially priming with gibberellin and the control (without priming). the amylase and malate synthase enzymes activity in gibberellin treatment and non aged compared to the control showed an increase respectively about 71% and 26%. the most lipase enzyme activity (73.41 unit mg 1 protein) was observed in treatment with gibberellin. aging decreased lipase enzyme activity. in general, using gibberellin pretreatment strengthened weak corn seeds the germination indices and activity of hydrolytic enzymes glyoxylate cycle and increased seedling growth.