اثر پرایمینگ و تاریخ کاشت بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد قند در چغندر قند (beta vulgaris l.)

به منظور بررسی تاثیر زمان کاشت و نوع پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات مورفولوژیک، عملکرد قند و اجزای عملکرد قند در چغندرقند، آزمایشی در سال زراعی 1399 در مزرعه کشاورزی واقع در شهرستان مهاباد اجرا شد. آزمایش به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بود. سه زمان کاشت (15 اسفند، 15 فروردین و 15اردیبهشت) در کرت های اصلی و نوع پرایمینگ (اسید سالیسیلیک، هیدروپرایمینگ، کیتوسان و شاهد (عدم پرایمینگ)) در کرت های فرعی قرار گرفتند. صفات رنگیزه های فتوسنتزی، محتوی آب نسبی برگ، درصد قند ناخالص، درصد قند خالص، عملکرد ریشه، عملکرد قند ناخالص و عملکرد قند خالص اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد بالاترین محتوای کلروفیل a، کلروفیل b و کارتنوئید به زمان کاشت 15 اسفند اختصاص یافت، همچنین پرایمینگ با اسید سالیسیلیک و هیدروپرایمینگ بالاترین محتوای کلروفیل a، کلروفیل b و کارتنوئید را به خود اختصاص دادند. بالاترین محتوی آب نسبی برگ (75.50 درصد) و عملکرد ریشه (60.1 تن در هکتار)، عیار قند (19.49)، درصد قند خالص (15.02)، عملکرد قند خالص (10.91 تن در هکتار) و عملکرد قند ناخالص (8.31 تن در هکتار) به زمان کاشت 15 فروردین و پرایمینگ با اسید سالیسیک اختصاص داشت. نتایج همچنین نشان داد که پرایمینگ با اسید سالیسیلیک و هیدروپرایمینگ در کلیه زمان های کاشت عملکرد قند خالص را در مقایسه با تیمار شاهد افزایش داده و اثر نامناسب تاخیر در زمان کاشت را بر عملکرد قند خالص تعدیل نمود.

effect of priming and planting date on some morphological characteristics, white sugar yield and its components of sugar beet (beta vulgaris)

in order to study effect of planting date and seed priming on some morphological characteristics, sugar yield and yield sugar yield components of sugar beet (beta vulgaris), an experiment was conducted on a farm land in mahabad city at 2020 growing season. the experiment design was split plot based on randomized complete block with four replications. planting date (march 5, april 3 and may 4) assigned to main plots, and priming types (salicylic acid, hydropriming, chitosan and control (no priming)) assigned to sub plots. in this study, the traits of chlorophylla and chlorophyllb content, carotenoids, relative leaf water content sugar content, white sugar content, root yield, sugar yield and white sugar yield were measured. in this study, the highest content of chlorophyll a, chlorophyll b, carotenoids, leaf area index, was allocated to the march 5th planting time. also, salicylic acid priming and hydropriming had the highest content of chlorophyll a, chlorophyll b, carotenoids, leaf area index. among the interactions of planting time with priming treatments, the highest relative water content of leaves (75.50%) , root yield (60.1 t / ha), sugar content (19.49), white sugar content (15.02), sugar yield (10.91 tons per hectare) and white sugar yield (8.31 tons per hectare) were allocated to april 3 planting time and priming with salicylic acid.the results also showed that salicylic acid priming and hydropriming at all planting times increased the white sugar yield compared to the control treatment and moderated the adverse effect of delay at planting time on the white sugar yield.