اثر تلقیح بذر با قارچ مایکوریزا و کاربرد برگی اسید آمینه بر برخی ویژگی‌های کیفی و سبزینه‌ای گیاه دارویی همیشه‌بهار

به منظور بررسی کاربرد قارچ مایکوریزا و محلول پاشی اسیدهای آمینه بر ویژگی های کیفی گیاه دارویی همیشه بهار (calendula officinalis l.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، طی سال های زراعی 99-1398 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه گونه قارچ مایکوریزا (شاهد، glomus mosseae، g. etunicatum و g. intraradices) و سطوح کود اسید آمینه سورن شامل بدون محلول پاشی و محلول پاشی در دو مرحله ساقه دهی و گل دهی بود. نتایج نشان داد که محتوای کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل زمانی که بذر ها با قارچ g. mosseae تلقیح شدند، بیشینه بود و نسبت به شاهد به ترتیب افزایش 36، 18 و 30 درصدی را نشان داد. محلول پاشی اسید آمینه، افزایش شش درصدی شاخص کلروفیل را باعث شد و کاربرد g. mosseae  باعث افزایش 33 درصدی این صفت شد که بیان کننده تاثیر بیشتر قارچ مایکوریزا نسبت به کاربرد برگی اسید آمینه در افزایش این شاخص است. تلقیح با مایکوریزا اثر مثبتی بر محتوای کاروتنوئید برگ و گل داشت به طوری که تلقیح بذر با قارچ g. mosseae محتوای کاروتنوئید برگ و گل را نسبت به شاهد، به ترتیب 21 و 25 درصد افزایش داد. محلول پاشی اسید آمینه و تلقیح بذر با قارچ مایکوریزا گونه ی g. etunicatum به ترتیب 13 و 24 درصد افزایش در محتوای فلاونوئید گل را باعث شدند. نتایج بیان گر این است که کاربرد مایکوریزا قادر به افزایش سبزینه گیاه دارویی همیشه بهار در جهت افزایش رشد و تولید بیشتر متابولیت های ثانویه بوده و حضور اسید آمینه می تواند در تکمیل نیاز گیاه موثر باشد.

effect of seed inoculation with mycorrhiza fungi and leaf application of amino acid on some qualitative and herbaceous properties of pot marigold

in order to investigate the effect of mycorrhiza fungi  and leaf application of amino acid on some quantitative and herbaceous properties of calendula officinalis l., a factorial layout has been conducted, based on a randomized complete block design with three replications at the field of the research farm of islamic azad university, takestan branch during 2017-2018 and 2018-2019 years. experimental factors included three species of mycorrhiza fungi (control, glomus mosseae, g. etunicatum and g. intraradices) and soren amino acid levels included no foliar application and foliar application in two stages of stem and flowering. the results showed that the content of chlorophyll a, chlorophyll b and total chlorophyll was maximum when the seeds were inoculated with g. mosseae and showed an increase of 36, 18 and 30% compared to the control, respectively. foliar application of amino acid caused 6% increase in chlorophyll index and the use of g. mosseae increased this trait by 33%, which indicates a greater effect of mycorrhiza than foliar application of amino acid in increasing this index. inoculation with mycorrhiza had a positive effect on the carotenoid content of leaves and flowers, so that inoculation of seeds with g. mosseae increased the carotenoid content of leaves and flowers by 21 and 25%, respectively, compared to the control. foliar application of amino acid and g. etunicatum application caused 13 and 24% increase in flower flavonoids, respectively. the results indicated that the application of mycorrhiza is able to increase the herbaceous properties of calendula officinalis to increase the growth and production of more secondary metabolites and the presence of amino acids can be effective in meeting the needs of the plant.