ارزیابی اثر دستگاه‌های بوجاری بر بهبود جوانه زنی و بنیه بذر گندم رقم پیشتاز در استان های البرز، تهران و قزوین

بوجاری بذر یکی از مهم ترین مراحل فرآوری آن است و با توجه به نوع دستگاه های به کار رفته در بوجاری تاثیر به سزایی در بهبود کیفیت توده بذری و گواهی آن دارد. لذا این پژوهش به منظور ارزیابی اثر دستگاه های بوجاری بر جوانه زنی و بنیه بذر گندم رقم پیشتاز به صورت آزمایش مقایسه به روش آزمون t استیودنت (t-test) در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در موُسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج اجرا شد. تیمارها شامل بذرهای قبل و بعد از فرآوری شش خط فرآوری بذر از پنج شرکت تولیدکننده بذر در سه استان قزوین، البرز و تهران بودند. همچنین صفات مورد بررسی درصد گیاهچه های عادی و غیرعادی، وزن خشک و طول گیاهچه، نسبت ذخایر غذائی بذر تحرک یافته به گیاهچه، هدایت الکتریکی، محتوای آب بافتی گیاهچه، شاخص طولی بنیه گیاهچه، خلوص فیزیکی، درصد وزنی بذر سایر گونه ها، چگالی و وزن هزار بذر بودند. نتایج نشان داد فرآوری جوانه زنی و بنیه بذر را بهبود و ارتقا داد. همچنین، خطوط فرآوری بذر دارای دستگاه جداکننده ثقلی، به طور متوسط تاثیر مثبت بیش تری بر بهبود جوانه زنی بذر و خصوصیات بررسی شده در طی فرآوری داشتند و لذا به کارگیری جداکننده ثقلی در فرآوری بذر گندم ضروری است. از طرفی مشاهده شد که وجود یک مجموعه کامل از جداکننده استوانه دندانه دار احتمال آسیب و بیماری بذر را کاهش می دهد. از سوی دیگر نتایج نشان داد خط فرآوری بذر برخورداری از مجموعه کامل استوانه دندانه دار به منظور جداسازی بذور آسیب ندیده از بذور شکسته و آسیب دیده مکانیکی برای کاهش مخاطره آلودگی توده بذور فرآوری شده به بذور آسیب دیده مکانیکی و بذور بیمار مناسب است. نتایج نشان داد که شرکت سازنده دستگاه های بوجاری و تنظیم این دستگاه ها با توجه به شرایط تولید بذر از اهمیت بالایی در دستیابی به بهبود و ارتقای کیفیت بذر برخوردار هستند.

Evaluation of cleaning equipment effect on Pishtaz wheat (Triticum aestivum L.) cultivar seed in Alborz, Tehran and Ghazvin provinces germination and vigor improvement

Seed cleaning is the most important stages of seed processing and according to the type of devices used in the seed cleaning, has significant impact on improving the quality of seed lot and its certification. Therefor this study in order to evaluation of cleaning device effect on germination and vigor of Pishtaz wheat cultivar for comparison with ttest in completely randomized design by 4 replication conducted in Seed and Plant Certification and Registration Institute at Karaj. Treatments included seed before and after processing in 6 lines of seed processing from 5 seed producing company in 3 provinces (Ghazvin, Alborz and Tehran). Also studied characters were percentage of normal and abnormal seedlings, seedling dry weight and length, mobilized seed reserved to seedling ratio, electrical conductivity, content of seedling tissue water, weight percentage of other species seeds, density and weight of thousand seed. Results indicated seed processing were improved and enhanced the quality of seed germination and vigor. Also seed processing lines having gravity separator machines, averagely had more positive impact on improving seed germination and studied traits during processing and therefore application of gravity separator is essential in the processing of wheat seed. On the other hand results revealed processing line having full set of indented cylinder separators suitable for separation undamaged seeds from broken and mechanical damaged seeds for reduce the risk of processed seed lots contamination with mechanical injured and diseased seeds. The results show that manufactory of the processing equipment and adjusting devices according to the seed producing condition have a high importance in archiving to seed improvement and quality promotion.