اثر عمق کاشت و پرایمینگ بذر بر پارامترهای سبز شدن و رشد اولیه گیاهچه عدس (Lens Culinaris L.)

از دلایل پایین بودن عملکرد عدس در کشور می‌توان به کیفیت پایین گیاهچه‌های تولیدی، ظرفیت پایین جوانه‌زنی و سبزشدن و استقرار نامطلوب گیاهچه اشاره کرد. از این‌رو، پرایمینگ و عمق مناسب کشت بذر یکی از روش‌های مهم توانمندسازی بذر است. این آزمایش در بهمن ماه سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی روباز دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل اول شامل پیش تیمار بذور عدس با اسید جیبرلیک در غلظت‌های شاهد (بذر خشک)، هیدروپرایم (آب مقطر)، جیبرلین 50 و 100 پی‌پی‌ام و عامل دیگر 15 عمق مختلف کاشت از صفر تا 14 سانتی‌متر بود. نتایج به‌دست آمده نشان داد که اثرات اصلی هیدروپرایمینگ و عمق کاشت بر روی صفات مورد مطالعه معنی‌دار بودند، در حالی‌که اثر متقابل بین تیمارها معنی دار نبود. مقایسه میانگین تیمارها  نشان داد که بالاترین طول ساقه چه، سرعت و درصد جوانه زنی حاصل از کاربرد تیمار اسید جیبرلیک با غلظت 100 پی‌پی‌ام بود. درحالی که بیشترین مقدار سطح برگ، وزن خشک ساقه چه، برگچه و گیاهچه با کاربرد اسید جیبرلیک در غلظت ppm 50 مشاهده شد. رابطه سرعت و درصد سبز شدن با عمق کاشت یک رابطه خطی منفی بود به گونه‌ای که با افزایش عمق کاشت از یک سانتی‌متر به بعد سرعت سبز شدن و درصد سبز شدن به ترتیب با 0.0016 بذر در ساعت و 4.01 درصد کاهش نشان داد. هم چنین رابطه رگرسیونی بین پارامترهای رشد گیاهچه با عمق کاشت از نوع خطی درجه 2 بود که بین 81 تا 87 درصد تغییرات در این صفات را توجیه کرد. در نهایت نتایج نشان داد که در شرایط مطلوب عمق 2.5 تا 3 سانتی‌متر برای کشت عدس مناسب است.